Dracula: Do you believe in destiny? That even the powers of time can be altered for a single purpose? That the luckiest man who walks on this earth is the one who finds... true love?
Dracula is misschien wel hét bekende personage in de geschiedenis van de literatuur. Hij heeft zijn plaats gevonden in het collectief geheugen, net zoals Sherlock Holmes, Frankenstein en vele anderen. Er is maar één verschil. Dracula is de duivel zelf. Althans zo wordt hij in heel veel films afgeschilderd. Wie het boek gelezen heeft, weet dat het personage maar tot op een zeker vlak slecht is. Persoonlijk zie ik hem meer als een onbegrepen wezen dat een grote fout in zijn verleden heeft gemaakt en daar nu de gevolgen van moet dragen. Dracula is en blijft ook één van de personages die het meest naar het witte doek is gebracht. Meestal op een manier dat niet echt respectvol is. Bram Stoker zou zich omdraaien in zijn graf, of eruit stappen! Van alle verfilmingen die er al zijn geweest, is er slechts één die het boek vrij goed volgt en dat is deze versie van Francis Ford Coppola. Waar de film het boek niet volgt is in zake het liefdesverhaal tussen Mina en Dracula, maar soit dat is muggenziften. Het is een goede film en misschien wel de laatste echt goede film van een uitmuntende regisseur die onderweg de kunst verleerd is. Want de laatste jaren horen we nauwelijks nog van hem, en als hij dan nog eens een film uitbrengt is die nauwelijks de moeite waard.
In deze film speelt Gary Oldman de pannen van het dak als Count Dracula. Zijn status als kameleon wordt alweer waar gemaakt. Ook Anthony Hopkins is zijn oude vertrouwde zelve en uw nederige recensent lacht zich een breuk telkens als hij op beeld verschijnt. Aan de andere kant hebben we dan terug de houten plank genaamd Keanu Reeves en een compleet miscaste Winona Ryder die geen greintje empathie in de rol legt. De decors en de kostuums zijn prachtig, net zoals de muziek.
De Poolse componist Wojciech Kilar (moge hij rusten in vrede) schreef voor deze Dracula film de score. De man is jammerlijk genoeg vorig jaar overleden, maar toch hebben we zijn muziek nog als nagedachtenis. En Bram Stoker’s Dracula is meer dan de moeite waard om toch eens te aanhoren.
Kilar schreef drie grote thema’s voor deze film. Twee van de drie worden al in Dracula: The Beginning aan de luisteraar geïntroduceerd. Het thema van Graaf Dracula opent de score. Strijkers spelen het thema bestaande uit vier noten op een bedje van een lichte percussie. Het thema is erg simpel, maar het is potjandorie heel erg dreigend. Je weet meteen met wie je te maken hebt en je weet dat je niet met de graaf moet sollen. Wat uw nederige recensent fantastisch vind, is hoe het thema in deze track zich ontwikkeld. De strijkers maken het dreigend, Kilar bouwt op, de strijkers spelen luider en sneller en als dan de blazers het boeltje overnemen dan is de dreiging compleet. Op beeld zien we hoe een maniakale Vlad Tepes zijn vijanden spietst en de muziek daarop is geweldig. Na deze korte uitbarsting komt daar het koor, die zonder enige begeleiding zeer enge teksten opzegt, waardoor het horrorgevoel echt wel naar boven komt. Het mannenkoor gaat weg en dan komt het mooiste thema van de score namelijk het liefdesthema. Hier enkel gezongen door de geweldige sopraan, maar het krijgt in vele tracks zijn reprises. De eerste is Mina’s Photo. Daar krijgen we een hint van wat het thema zal worden, de strijkers spelen heel stil omdat de romance nog maar begint, maar de sopraan die Elizabetha representeert maakt terug zijn opwachting. Want zo slim is Kilar. In de film lijkt Mina op Dracula’s oude geliefde Elizabetha, maar als het over Mina gaat, is het puur orkest. Gaat het over zijn oude geliefde, dan is het de eenzame stem. In Mina’s Photo worden die twee mooi afgewisseld. Dracula ziet eerst Mina op de foto dus horen we het orkest, daarna denkt hij aan Elizabetha en we horen de stem. Briljant.
We krijgen het thema te horen in drie tracks. Namelijk Love Remembered, Mina/Dracula en Eternal Love. Het thema is vrij lyrisch en spreid zich ver uit. Ook is er een soort van Oost-Europees gevoel in de muziek, wat natuurlijk komt door de oorsprong van de componist alsook de locatie van het verhaal. Het thema op zich is zeer herkenbaar, zeer memorabel ook. Het is bij verre het mooist wat Kilar ooit heeft neergepend en zeker een hoogtepunt op deze score.
Een laatste thema en het meest bekende thema van de film is het thema van de vampierjagers. Respectievelijk te horen in Vampire Hunters, The Hunt Builts en The Hunters Prelude. Het thema is zeer bekend omdat het in vele trailers wordt gebruikt, maar ook omdat het onderliggende uit vijf noten bestaande percussie thema wel heel veel wordt geplagieerd. Laat ik mijn uitspraak even staven met een paar voorbeelden. Ilan Eshkeri heeft het zonder schaamte overgenomen voor Lamia’s Inn voor Stardust. De man deed zelfs meer dan alleen maar dat, het thema dat boven op die riff gegoten wordt is eigenlijk een variatie op het thema dat we hier krijgen. For shame. Ook Klaus Badelt gebruikte het in ietwat minimalistische manier in Pirates Of The Caribbean. Maar soit, het thema dat Kilar neerpende is zo geniaal. Je hebt de riff als onderliggende percussie en dat houdt het de gehele track vol. Daarboven op komt het echte thema gespeeld door de trombone indien ik mij niet vergis. Het is een zeer memorabel thema waar de determinatie vooral naar boven komt. Ook de opbouw van de track is geweldig. Alles begint heel kalm, maar dan gaat de riff een versnelling hoger en als dan de hoorn terugkomt wordt alles zoveel duisterder, zoveel donkerder zeker met de gierende strijkers die er bij komen. Maar dat alles in nog niet genoeg, want Kilar bouwt nog op en dan gaat het thema je echt naar de strot vliegen! Schitterend gewoon!
Kilar speelt met deze thema’s alsof het zijn lieve lust is. Maar we hebben nog zo veel aspecten op deze score. We hebben Victoriaanse muziek in Lucy’s Party. Niet mijn favoriet maar toch een mooie verademing tijdens deze vrij zware muziek.
In The Brides krijgen we een mooie variatie op het thema van Dracula. Ja, het thema is hetzelfde, maar alles klinkt iets blijer, iets romantischer maar zonder dan ook maar één seconde de dreiging te verliezen. Wat je echt wel moeten kunnen als componist.
We hebben ook nog The Storm, wat echt wel actie pur sang is. Al begint het initieel heel rustig, maar als de percussie en het orkest losbreekt, dan krijgen we een track die je niet zo snel meer gaat vergeten. Hier komt het horrorelement naar boven. Vooral door de gregoriaanse gezangen op de achtergrond. Gezangen die meer en meer naar voren komen als de track vordert. Zeker één van de beste tracks van de score.
Over het horrorelement gesproken. The Ring Of Fire is dé horrortrack van deze score en het is niet te beluisteren. We krijgen praktisch geen muziek, maar eerder het koor die terugkomt met geluidsfragmenten van gelach, van een wolf, geschreeuw…. Niet mijn ding. Een vriend van mij heeft het ooit gehoord en zijn reactie was het volgende en ik citeer: “Dat gij daar naar luistert, gij zieke geest”. Het is niet mijn ding en sla deze track dan ook altijd over.
We hebben ook nog een mooie End Credits Suite waar alle thema’s nog eens worden herhaald. En dan hebben we ook nog Love Song For A Vampire. Het lied is samen te vatten in één woord: VRESELIJK. Ik heb geen probleem met Annie Lennox maar good God, wat doet dat nummer hier. Het heeft niets met de film te maken, het verbreekt de complete sfeer die Kilar zo vakkundig heeft opgebouwd. Skippen die handel.
Nog een laatste puntje zou ik willen schrijven over de uitgave en de productie van de score. Het is geproduceerd in Polen en dat hoor je. De geluidskwaliteit en de mix is soms verschrikkelijk. Bijvoorbeeld Mina/Dracula. De eerste halve minuut hoor je gewoonweg niets. Het orkest is wel al aan het spelen, maar het is dedju zo stil. Ook de inmenging van het koor is soms wat korrelig en soms heel onverwachts.
Conclusie
Dracula van Wojciech Kilar is een score geworden waar vreemd genoeg het horroraspect niet de bovenhand neemt, maar wel het romantische aspect. Kilar schreef een thematische score waarbij de thema’s memorabel zijn, die tot het collectieve geheugen behoren. Alleen de aanwezigheid van Lennox en The Ring Of Fire kost deze score één punt. Dus een mooie 9 is op zijn plaats.