Dinotopia

Dit is de eerste recensie in een serie scores van Trevor Jones.

Volgende: The Dark Crystal

Trevor Jones is in 1949 in Zuid Afrika geboren. Toen hij 18 was is hij naar Londen vertrokken om te studeren aan de Royal Academy of Music en in 1974 vertrok hij naar New York, waar hij afstudeerde aan de Universiteit aan de afdeling Film- en mediamuziek en later aan de Nationale Film- en TV-school, waar hij geluidstechniek studeerde. In 1981 maakte hij de scores voor de Oscarwinnende korte film The Dollar Bottom en een andere korte film, waarmee hij positief opviel. Toen kwam John Boorman met zijn film Excalibur voorbij. En de rest is geschiedenis.

De Amerikaanse tv-productie Dinotopia uit 2002 is een driedelige miniserie uit de studio's van Hallmark en Walt Disney. De serie is gebaseerd op twee jeugdboeken van James Gurney. Het verhaal is daarbij naar het heden verplaatst en er zijn veel andere aanpassingen gedaan, waarbij het jeugd-element grotendeels verdwenen is. De serie ontving een Emmy voor de computereffecten van de dino's en hun leefwereld. De miniserie werd opgevolgd door een feitelijke tv-serie van 13 afleveringen.
Het verhaal draait om twee broers, die samen met hun vader een vlucht maken met hun privé-vliegtuig. Maar na een noodlanding midden in zee, waarbij beide broers uit het wrak weten te ontsnappen, spoelen ze aan op een onbekend eiland. Ze worden door een van de bewoners meegenomen naar de hoofdstad, en ze zien dat er ook dinosaurussen op het eiland leven. Mensen en dieren leven op dit eiland in goede harmonie, maar dan blijken plotseling de mysterieuze zonnestenen te zijn verdwenen, die de mensen altijd tegen de vleesetende dino's hebben beschermd...

De muziek bij deze heel redelijk ontvangen serie is van Trevor Jones, die niet op een paar dollars hoefde te kijken en een groot orkest kon inzetten.
Deze score in het fantasy-genre is aangenaam harmonieus en ligt prettig in het gehoor, met mooie arrangementen en melodieën. Jones heeft voor de score een aantal thema's gecomponeerd, waarvan de meeste bijzonder fraai zijn. Veel van die thema's komen op dit album een aantal malen terug, waardoor een fraaie eenheid is ontstaan.
In de openingstrack 'Main Title' komt gelijk het hoofdthema voor het voetlicht. Dit thema is een beetje op te delen in twee subthema's met een eigen kleuring, waarbij het eerste subthema groots en meeslepend klinkt, terwijl het tweede subthema wat meer geheimzinnig klinkt, met wat meer een magische melodie en klank. Beide thema's komen in verschillende settings terug in andere tracks van de score, waarbij vooral het tweede subthema soms wat vrolijker of juist meer dreigend gebracht wordt. Het eerste subthema is eigenlijk het meer glorieuze thema, dat het gevoel bij overdonderende scenes in de miniserie moet versterken.

Maar Jones heeft nog meer in petto, want er klinken in de score nog een paar thema's, die ook weer afgeleid zijn van het gedeelde hoofdthema. Een van die thema's is voor het eerst te horen in 'Waterfall City' en ook dit thema komt nog vaker terug. De muziek van dit prachtige thema klinkt vaak bijna magisch.
Een ander thema is dat voor het vrouwelijke hoofdpersonage Marian. Dit prettige, wat vlottere en daardoor opgewekte thema is voor het eerst te horen in de tweede helft van de track 'The World Beneath' en ook dit thema komt nog een paar keer terug.

Dan zijn er nog een aantal tracks waarin Jones bijzondere motieven presenteert. Zo zou je in 'T-Rex Attack' vooral heftige actiemuziek verwachten. En die hoor je ook wel, maar het zijn in deze track vooral best aangename melodieën, die soms zelfs, vooral door de koperblazers, meeslepend klinken. Zo hoor je na pakweg anderhalve minuut het heroïsche thema voor de Skyback ruiters, op hun vliegende dino's, een thema dat ook in 'The Skybax Dawn Flight' een paar keer terugkomt. Veel andere tracks hebben melodieën en motieven die soms bijna romantisch, dan weer wat geheimzinnig of juist dramatisch klinken.
Het aandeel spanningsmuziek is op dit album beperkt, waardoor het beluisteren ervan een aangename beleving is. En zelfs die spanningsmuziek is zonder noemenswaardige disonante klanken of chaotische grilligheid. Jones weet ook deze muziek strak te orkestreren, waardoor het goed blijft klinken. Zelfs in een track als 'Pteranodons' hoor je duidelijk de heftigheid, maar het blijft strak en daardoor aangenaam klinken. Na ruim drieënhalve minuut presenteert Jones in deze track een van zijn mooiste thema's. Het is een soort wiegenlied, met een prachtige melodie, die heel ingetogen en sereen gespeeld wordt, om daarna door het hoofdthema gevolgd te worden. Deze romantische melodie komt ook in het eerste deel van de track 'Letter from Matriarch' op een erg mooie manier terug.

Het album sluit af met de vol orkestrale track 'Ceremony of the Sunstones', waarin Jones vol uitpakt en een aantal van de mooie thema's weer terugkomen. Met strijkers, percussie en vooral koperblazers als leidende instrumenten weet Jones van deze track een prachtig concert te maken, met rustige intermezzo's en geweldige orkestrale uitbarstingen en dat alles in bijzonder mooie melodieën en harmonische arrangementen. Geweldig.

Kortom, met zijn muziek voor de tv-miniserie Dinotopia heeft Trevor Jones weer eens laten horen dat hij bij de grote filmmuziekcomponisten thuishoort. Al die mooie themamelodieën, die fraai bij elkaar passen en de score tot een mooi geheel maken, zijn allemaal prettig strak gearrangeerd en gedirigeerd, waardoor zelfs de actiemuziek en spanningsmuziek goed blijft klinken. Toch is spanningsmuziek altijd wat minder aantrekkelijk en dat is ook hier zo. Maar de waardering voor het geheel van dit album komt wel op een mooie 87 uit 100 punten.

Van deze miniserie is ook van elk deel een album verschenen met de complete muziek van Jones voor de serie. Voor elk deel volgt later nog een recensie.