Alfredo: Living here day by day, you think it's the center of the world. You believe nothing will ever change. Then you leave: a year, two years. When you come back, everything's changed. The thread's broken. What you came to find isn't there. What was yours is gone. You have to go away for a long time... many years... before you can come back and find your people. The land where you were born. But now, no. It's not possible. Right now you're blinder than I am.
Salvatore: Who said that? Gary Cooper? James Stewart? Henry Fonda? Eh?
Alfredo: No, Toto. Nobody said it. This time it's all me. Life isn't like in the movies. Life... is much harder.
Nuovo Cinema Paradiso is alweer zesentwintig jaar oud. In die zesentwintig jaar dat we deze film kennen, heeft hij nog niets in kracht ingeboet. Het is en blijft een zeer ontroerend verhaal over een man wiens leven eigenlijk volledig afhankelijk is van de film. Wie een filmliefhebber is, zoals alle schrijvers en lezers van deze site, kunnen zich volledig herkennen in het personage Salvatore Di Vita. Het meesterwerk van Giuseppe Tornatore had natuurlijk zijn score nodig. Een man die fantastische scores kan schrijven was voor deze opdracht nodig en wie anders dan de grote Ennio Morricone kon deze opdracht aan? Niemand zowaar.
Over Ennio Morricone is al heel veel geschreven. De man is al meer dan een halve eeuw actief in de filmwereld en heeft op die tijd meer dan vijfhonderd scores geschreven. Vandaag de dag schrijft hij op zesentachtig jarige leeftijd nog elke dag. De stijl van Morricone wordt door menig liefhebber der filmmuziek ofwel geliefd of gehaat. De muziek van de grootse Italiaanse componist wordt algemeen erkent als experimentele muziek. Daarom dat het soms moeilijk in het oor te liggen is. Wie van de stijl houdt, weet dat de man een klein genie is. Zelfs grote componist Hans Zimmer heeft zich geprofileerd als grote Morricone fan. Meermaals heeft de Duitse componist een eerbetoon gegeven aan de man. Bijvoorbeeld Parlay van Pirates 3 was een eerbetoon aan Once Upon A Time In The West. En zelfs The Holiday is volledig geschreven in de stijl van Metti Una Sera A Cena. Een iets minder bekend werk van de man, maar een prachtig werk.
Tussen al die experimentele muziek heb je dan deze score van Nuovo Cinema Paradiso. Om met de deur in huis te vallen. Uw nederige recensent vindt dit samen met The Mission het beste werk van de Italiaan. Laten we eens Cinema Paradiso van naderbij bekijken. Reis mee met uw nederige recensent terug in de tijd. Naar het mooie Italië in de naoorlogse tijd!
Rustig pianospel opent deze prachtige score. We horen meteen het legendarische hoofdthema. Het is zacht, straalt niets anders dan intimiteit en liefde uit. Zeker als een beetje later de meanderende strijkers erbij komen. Het is alsof Morricone zijn liefde voor film in noten omzet. Dat is hem ook meer dan gelukt. Het hoofdthema luistert geweldig goed weg en is gemakkelijk te herkennen. Wel een kleine waarschuwing. Eenmaal dit thema zich in je hoofd nestelt, gaat het nooit meer weg! Dit hoofdthema komt in vele (praktisch alle) tracks voor. Het geweldige is dat je zoveel verschillende versies hoort zodat de score nooit repetitief wordt.
Mijn favoriet is mogelijks Visit To The Cinema. Ook daar krijgen we het hoofdthema te horen maar wel op een zeer intrieste manier. Ik zal niet verklappen op welk moment dit in de film afspeelt, maar je voelt het verdriet, de pijn en het verlangen in de muziek. Voornamelijk de strijkers spelen hier de hoofdtrol en ze doen dat met verve.
Dat het niet allemaal kommer en kwel moet zijn bewijst From American Sex Appeal To The First Fellini. Het begint allemaal heel dramatisch. Lange uithalen van de strijkers, de piano op de achtergrond geaccompagneerd door de harp. Kippenvel is aanwezig! Maar dan slaat de sfeer volledig om en doet wat Morricone waar hij goed in is. Het creëren van een geweldige sfeer. Het klinkt haast Jazz en toch is het nog steeds het zelfde thema en dat is de kunst van het componeren. Het schrijven van een thema dat op alle manieren bruikbaar is. Dramatisch, melodramatisch en blij! Pure klasse.
Een tweede thema is wat het verleden representeert. Voor het eerst te horen in Childhood And Manhood. Dezelfde instrumentatie van het hoofdthema wordt gebruikt. Piano en de strijkers spelen de hoofdrol. En toch is het de vioolsolo die met de eer van dit nummer gaat lopen. Het speelt het thema prachtig. Morricone bouwt op en geeft je een thema dat naar je strot vliegt. Alweer diezelfde warmte, diezelfde liefde voor het medium komt naar boven.
Ook in First Youth komt het thema in al zijn glorie terug. Hier klinkt het allemaal iets blijer. Er is een soort nieuwe charme in het stuk. Dankzij de celesta die nu de rol van de klagerige viool overneemt. Niets dan hulde voor alweer een prachtthema van de grootmeester.
Als afsluiter krijg je in Toto and Alfredo een prachtige opzwepende versie te horen. Als afsluiter van dit thema op de score.
Nu komt het paradepaardje van de score. Het thema dat veel wordt gezien als hét beste liefdesthema ooit. Zelfs hoofdredacteur Fossen heeft het in de lijst van beste filmmuziekthema’s geztet. Een thema dat iedereen in de wereld der filmmuziek kent. Het Love Theme. Vreemd genoeg niet geschreven door Ennio zelf, maar wel door zijn zoon Andrea Morricone.
Het is dankzij dit thema dat uw nederige recensent deze score heeft ontdekt. Na de geweldige versie te hebben gehoord op de Ithzak Perlman cd Cinema Serenade, werd ik meteen verliefd op dit hoofdthema. Daarom moest ik deze score hebben. Geen minuut heb ik er al spijt van gehad.
In While Thinking About Her Again krijg je al flarden te horen van het thema. De Morricones spelen met het thema en geven flarden weg, maar het geheel moet nog even op zich wachten. Tot de zesde track. Het is de moeite waard om te wachten. Zachte strijkers beginnen de track waarna de klarinet erbij komt dat het hoofdthema speelt. Het klinkt nog allemaal wat zacht, maar ze bouwen op met de strijkers die erbij komen en dan heb je geen moment van kippenvel. Je hebt een moment van pure ontroering. Het raakt je in het diepste van uw ziel, en blijft daar dan ook zitten. Het liefdesthema is zodanig mooi dat uw nederige recensent er dagelijks naar luistert. Zowel de Perlman versie als de originele versie. Het is één der mooiste thema’s ooit. Het is beklijvend, het is romantisch, het haalt het beste naar boven in de mensheid. Het is een meesterwerk!
In Love Theme For Nata krijg je een iets ‘ruigere’ versie te horen. Het wordt ook iets uitgebreider qua speelduur en het blijft even prachtig. Het is vier minuten genieten van het beste thema van de score. Eén van de beste thema’s ooit!
In Runaway, Search And Return krijg je een verrassingsoptreden te horen van dit thema. Eigenlijk is het een actietrack. De piano en pulserende strijkers spelen de hoofdrol. Toegegeven, het is een vreemde combinatie, maar als dan op het einde het liefdesthema op de proppen komt, kan je gewoon niet anders dan met verbazing luisteren naar de geweldige vondst van Ennio Morricone. Het kleine solootje van de viool maakt het gewoon af!
Okidoki, wat heeft deze score nog te bieden buiten deze thema’s. Eigenlijk niet zo heel veel. De thema’s worden allemaal heel veel gebruikt. Maar de klasse is dat het nooit saai klinkt. Filmmuziek bestaat uit thema’s en Morricone heeft er ijzersterke geschreven voor deze score!
Actie is er ook niet veel te vinden op deze score. Enkel het hierboven vernoemde Runaway, Search And Return en natuurlijk Cinema On Fire. Dit is een typische Morricone track zal misschien niet iedereen kunnen plezieren. Ook uw nederige recensent heeft een paar keer moeten luisteren om het nummer te kunnen waarderen. Vooral de pulserende strijkers vond ik moeilijk te waarderen. Maar een luisterend oor, leert altijd bij dus ook leren waarderen is er een onderdeel van.
Maar is er een nadeel aan deze score? Ja, en het is een groot nadeel. De nieuwste versie van de film duurt maar liefst 173 minuten. Toch krijgen we maar 37 minuten van de score op cd! Met andere woorden het is veel te kort! Cinema Paradiso is een sterke score, zowel op cd als in de film zelf. Maar persoonlijk zou ik als liefhebber der filmmuziek iets meer van de score op cd willen horen!
Conclusie
IJzersterke thema’s, ijzersterke melodieën typeren deze score van Ennio & Andrea Morricone. Ook liefhebbers van filmmuziek die geen fan zijn van de Italiaanse componist moeten deze score toch maar eens een kans geven. Het is een thematisch, intiem en liefdevol meesterwerk. EN het herbergt één van het mooiste, bekendste en memorabele thema ooit geschreven voor een film. Niets minder dan een welverdiende tien verdient deze Cinema Paradiso. Luister naar deze score en je bevindt je in een paradijs!