Met een terugblik naar de Griekse mythologie probeerde Disney haar succes van het begin jaren '90 te evenaren. Een komische interpretatie over de avonturen van Herakles - Disney koos echter voor de Romeinse naam omdat de modale Amerikaan de Griekse variant onmogelijk kon smaken - en een sterrencast met klinkende namen zoals Danny DeVito moesten de kassa's laten rinkelen. Toegegeven, "Hercules" is een aangename film geworden vol humor en dubbele bodems die zowel kinderen en volwassen konden bekoren. Maar critici verguisden de film naar de donkerste regionen van de filmannalen. De karikaturale karakters, de vele anachronismen en de vederlichte verhaallijn konden op weinig begrip rekenen. Maar ook de gospelzingende muzes die componist Alan Menken introduceerde, konden aanvankelijk weinigen bekoren. Hoewel Menken beladen was met een dozijn awards, werd de muziek voor "Hercules" een ware flop. Slechte cd-verkoop en tonnen kritiek kelderden de samenwerking tussen de Academy Award-winnaar en de Muizenfabriek. Van frisbee tot onderlegger, de kritieken waren bikkelhard. Maar waren deze wel terecht?
Toegegeven, "Hercules" is in vergelijking met zijn vergangers bedroevend zwak. Geen enkele keer bereikt Menken het niveau van zijn gloriedagen toen hij samenwerkte met Howard Ashman, Tim Rice of Stephen Schwartz. De soundtrack mist de magische touch waarvoor Disney bekend is. Toch leverde vooral lyricist David Zippel knap werk. De teksten zijn swingend en slim. De muziek is groots, feestelijk en vooral blij en enthousiast. En daar wringt het schoentje. Menken vliegt erin zonder een rustpunt in te bouwen. De gospelzingende muzes schreeuwen en gillen er op los, met de nodige pathos, maar zonder maar één moment het tempo te drukken. De okestraties zijn druk en jengelen maar door. In de film is het best te pruimen, maar op cd kunnen de gospel-uitbarstingen wat overweldigend overkomen. "Zero to Hero" en "A Star is Born" zijn zeker geen slechte composities, maar hun tempo ligt zo hoog dat je even naar adem snakt na een luisterbeurt. De gelaagde melodie, de vijf vrouwen stemmen, meestal ondersteund door een groot gospelkoor, dragen bij tot een chaotische feestelijkheid die qua carnavalesque sfeer zeker niet moeten onderdoen voor "Topsy Turvey" uit "The Hunckback of the Notre Dame". Zelfs Susan Ega als de zwoele Megara weet met haar hippe ballade "I Won't Say I'm in Love" de rust niet weer te brengen. Het shaked, maar vele luisteraars snakten naar de "goede gouden tijd" toen "Beauty and the Beast" en "Colours of the Wind" de Oscars domineerden. Het enige nummer dat een beetje op goodwill kon rekenen was "Go the Distance", een typische Menken-ballade inclusief hoogopdravend koper en aanzwellende strijkers. Maar de stem van de jonge Hercules (Roger Bart) is zo zeurderig en onaangenaam dat de je haren ervan rechtkomen. Een popversie ingezongen door icoon Michael Bolton redt de soundtrack enigszins. De zangkunsten van Danny DeVito in "One Last Hope" zijn eveneens negeerbaar.
De score is altijd al Menkens Achillespees geweest en ook deze keer is de instrumentale muziek zeker geen hoogvlieger. Het aantal miskleunen is op één hand te tellen. Tracks als "Rodeo" en "Speak of the Devil" zijn tenenkrullend en wil je liefst zo vlug mogelijk vergeten. Middelmatige, vaak komische intermezzo's verzachten de pijn niet echt. "The Hydra Battle" en "Destruction of the Agora" zijn ronduit vermoeiend, maar na een drietal minuten vol chaos en onsamenhangende melodieën, verschijnt toch een grandioze apotheose met schetterende trompetten en crescendo strijkers. Tussen dit alles zijn toch nog enkele kleine pareltjes terug te vinden. "The Prophecy" bijvoorbeeld is een heerlijke track. Het koor bouwt zachtjes op en een bevreemdende clavecimbel zorgt voor een haast ziekelijke sfeer. Heel knap! Ook het mooie "All Time Chump" met een gevoelige fluitpassage is om de vingers bij af te likken. De romantische zielen halen zeker hun hartje op tijdens "Meg's Garden". Jammer van de synthesizer die alles een beetje amateuristisch laat klinken. De laatste minuten van de soundtrack zijn zoals we van Menken verwachten. Spannend en groots. "Cutting the Thread" is spannend, hoewel het wat lijdt onder de vaak komische orkestraties. "A True Hero" begint met een jazzy invloed die de godheid Hades voorstelt, om te eindigen in een grootse apotheose met een hoogdravend koor en aanzwellende violen. Echt Disney dus!
"Hercules" kent veel ups en downs. Maar het is net of de negatieve kanten van deze soundtrack het halen van de positieve. Deze score is gediend met een eigen compilatie waarbij je alle hatelijke tracks verwijderd. Op de Europse releases staan nog enkele interpretaties van Menkens liedjes en deze zijn wel te pruimen. De popversies missen de bravoure en gospetouch en daarbij wordt het pijnlijk duidelijk dat Menkens melodieën zeker mooi zijn, maar dat de keuze voor gospel een vreselijk stijlfout was. Hoe dan ook is deze spoundtrack een must voor elke Disney-score verzamelaar. Voor de anderen, laat deze gewoon schieten... Ga voor een compilatie of een sterk afgeprijsd exemplaar. "Hercules" heeft sterke kanten, maar je moet daarvoor toch een half uur miskleunen verdragen. Al bij al, niet representatief voor het kunnen van Menken.