| World Soundtrack Awards 2005 In de rij voor je favoriete filmcomponist 25/10/2005 (Met dank aan Gudo Tienhooven van www.movieinsider.nl) Als je een nieuw jaarlijks evenement op de kaart zet en je noemt het de World Soundtrack Awards, pretendeer je nogal wat. De vijfde editie leert ons dat het hart van de filmmuziek nog steeds niet bij de prijsuitreiking aanwezig is. Slechts een handjevol componisten komt opdraven en het lijkt erop dat vooral de sponsor de stoelen bezet. Hét platform voor filmcomponisten, terwijl het aantal aanwezige genomineerden op één hand te tellen is. Anderen zullen dat misschien een flauwe constatering vinden en er tegen ingaan door te zeggen dat er tenminste ergens iets met filmmuziek wordt gedaan. ‘We mogen dus eigenlijk niet klagen.’ Toch staat een bezoek aan de avond in Gent (de World Soundtrack Awards zijn een vast onderdeel geworden van het filmfestival van Vlaanderen) telkens garant voor een lichte teleurstelling. Hoe serieus moeten we de prijzen nemen als ze allemaal gaan naar de persoon die als een van de weinige onder zijn collega’s wél de moeite heeft genomen naar de Bijloke hal van de Belgische plaats af te reizen. Dit was vorig jaar het geval met de Libanese componist Gabriel Yared die het podium mocht bestijgen als Componist van het Jaar en zijn Soundtrack van het jaar voor zijn score bij Cold Mountain. Ook tijdens het afgelopen jubileum, als je daar bij vijf jaar van mag spreken, was het een ware opluchting toen na een rits van vooraf opgenomen, telefonische speeches van winnaars, eindelijk een bedankwoordje live werd uitgesproken. Angelo Badalamenti (hij won voor zijn muziek bij Un Long Dimanche de Fiancailles) gaf de fan weer even hoop. De organisatoren boeken, toegegeven, wel ieder jaar weer een beetje meer succes. De vooraf opgenomen speeches per telefoon of webcam was al meer dan wat we de voorgaande jaren kregen. Verre kennissen mochten dan namens de winnaars een woordje spreken. Vangelis, die de publieksprijs won voor zijn Alexander, was benaderd en liet via de speakers wat van zich horen. De presentatoren kondigden het aan met een duidelijk gevoel van trots. De Argentijnse muzikant Gustavo Santaolalla, vorig jaar nog winnaar van de zogenaamde Discovery Award voor 21 Grams, gaf een solo-optreden waarin hij een compilatie ten gehore gaf van zijn eigen filmwerk. Oscarwinnares Rachel Portman (The Cider House Rules, Chocolat) was er ook om het Vlaams Radio Orkest een medley te horen uitvoeren van haar composities. Muziekbons Tim Rice (“hij maakte van Christus een superster”, aldus de aankondiging) was aanwezig om de Lifetime Achievement Award uit te reiken aan het beroemde duo Jerry Leiber en Mike Stoller, waarvan de laatste hem ook daadwerkelijk in ontvangst nam. Leiber en Stoller waren verantwoordelijk voor klassieke songs als Jailhouse Rock en Stand By Me. Tja, die liedjes waren te horen in films, maar om ze dan ook gelijk te bombarderen tot filmcomponisten? Zo kan Madonna ook nog wel eens een World Soundtrack Award verwachten. De vraag die natuurlijk gesteld moet worden is: welke componist (zeker bekende Amerikaanse namen als John Williams en Danny Elfman) komt een avondje naar Gent om misschien een prijsje op te kunnen halen? Voor een Brit als David Arnold (hij componeerde de laatste drie James Bond-films, maar deed ook de muziek voor blockbusters als Independence Day en Stargate) was het een kort ritje met het vliegtuig en de trein. “Dit is een evenement dat wij componisten moeten aanmoedigen. We zijn een onderdeel van de filmindustrie dat alle hulp kan gebruiken. Het is een hele eenzame baan, dit is de enige plek die ik ken waar we ineens in de spotlights staan.” Arnold illustreert zijn baan treffend. “Je kan in een trein zitten met tien van de allerbeste filmcomponisten uit de wereld en niemand die het weet. De ‘agents’ houden ons ook tegen om meer naar buiten te treden. Die eer behoort te gaan naar de regisseur, de producenten misschien en natuurlijk de cast. Het is een anonieme rol en we worden geacht daar in te blijven. Het kan een reden zijn voor het ontbreken van veel namen hier. Ik spreek er wel met collega’s over; ze zijn er wel van op de hoogte.” Er zijn andere redenen aan te wijzen volgens Arnold. De harde deadlines bijvoorbeeld. Hij legt uit dat ze de laatste schakel vormen in het filmproces. De componist wordt immers pas in een laat stadium ingeschakeld, als de productie vaak al lang achter de rug is. En er is meer dan alleen film. David Arnold vertelt hoe hij nog op de terugweg naar zijn studio met de laptop op zijn schoot zal moeten werken om de muziek af te krijgen voor een nieuwe comedy-serie van de BBC. Ook deed hij de partituren voor enkele theaterstukken op West Ends. “Het kan ook de aard van de componist zijn”, aldus Rachel Portman. Ze is een van de weinig bekende vrouwelijke filmcomponisten met een groeiende reputatie. Haar meest recente werk is de muziek voor Roman Polanski’s versie van Oliver Twist. “We zijn een beetje paranoďde; we durven niet veel afstand te nemen van onze piano’s en zijn vrij verlegen.” Een plek waar een hele avond het bestaan van filmmuziek wordt gevierd is vrij uniek, maar hebben de World Soundtrack Awards in vijf jaar eigenlijk wel de liefhebber weten te bereiken? Een jongen die met bibberende stem aan Rachel Portman een handtekening op zijn cd van Pinocchio vraagt (“uw allermooiste, vooral de laatste track) lijkt even te wijzen op een positief antwoord, maar na afloop blijkt ook dat een illusie. Hoofdsponsor SABAM (de Belgische BUMA/STEMRA) zou in de welkomsthal na afloop een receptie hebben en wat blijkt: haast tachtig procent van het publiek is daar aanwezig. Producer Marian Ponnet wil korte metten maken met alle getrokken conclusies. “De receptie was uit de hand gelopen door een organisatorisch probleem. Er waren 150 SABAM-mensen die avond en zeker veertig procent zijn gewoon verkochte kaarten.” Ook het eerlijke stemmen op de winnaars wil ze hard krijgen. Onze Academy telt 220 leden, allemaal mensen uit de muziekbusiness, die in twee ronden stemmen. Zelfs Price Waterhouse and Coopers gaat over de legitimiteit.” De enthousiaste Ponnet vertelt het hele jaar door bezig te zijn de componisten wakker te krijgen om ze naar Gent te krijgen. “Een man als John Williams is heel druk bezet, maar ik durf er mijn hand voor in het vuur te steken: eens staat ook hij hier zijn eigen muziek te dirigeren. Alles is een kwestie van timing, maar ik zal blijven aandringen. We hebben vijf jaar geleden Hans Zimmer zo ver gekregen een concert te geven hier en dat is ons gelukt.” David Arnold’s beredenering dat ‘agents’ een blokkade vormen wil ze beamen. “We hebben wel goed contact met ze en iedereen lijkt langzaam te ontdooien. We willen hier een professioneel platform voor ze bieden, waar zie je dat elders. Componisten zijn nooit bij de leuke feestjes en premičres van films. Hier staan ze terecht eens in het zonnetje.” Voor het bereiken van een meer uit filmmuziekliefhebbers bestaand publiek wijst ze graag naar de pers. “Eindelijk schreven dit jaar De Standaard en De Morgen erover en in de zaal was zelfs iemand van Variety aanwezig. We kunnen alle hulp gebruiken voor meer naamsbekendheid. Gun ons ook wat meer tijd.” Of gedrevenheid voldoende is de World Soundtrack Awards daadwerkelijk op de kaart te zetten is de vraag. Je ontkomt, zelfs als liefhebber, na een toeschouwer van de prijsuitreiking annex concertavond in Gent bijna niet aan de gedachte dat het fenomeen filmmuziek misschien wel niet zo geschikt is voor een wereldevenement van formaat en prestige. In dat opzicht moet de conclusie worden getrokken dat hier in ieder geval eens iets wordt gedaan met deze tak van cinema. Dan is er inderdaad geen echte reden tot klagen. Gudo Tienhooven |