Ryan's Daughter

Dit is de vijftiende recensie uit de Maurice Jarre serie.

Vorige: Shōgun
Volgende: Is Paris Burning?

De Britse dramafilm Ryan's Daughter is in 1970 geregisseerd door de bekende David Lean (Doctor Zhivago, Lawrence of Arabia, The Bridge on the River Kwai). Het verhaal is gebaseerd op de bekende roman Madame Bovary van de Franse auteur Gustave Flaubert. Er waren tijdens de productie de nodige moeilijkheden, met sets, met het weer, met onderlinge strijd tussen de acteurs. De film is in de pers nogal mager ontvangen, maar was toch een succes in de bioscopen en won ook nog twee Oscars van de vier nominaties.
Het verhaal speelt zich af rond 1916, tijdens de eerste wereldoorlog en de opstand tegen de Britten in Ierland, die het land toen onder beheer hadden. Het draait om Rosy (Sarah Miles), dochter van weduwnaar Tom Ryan (Leo McKern), die in het geheim de Britten van informatie voorziet. Rosy verveelt zich in de provincieplaats waar ze woont, maar wordt verliefd op de dorpsonderwijzer, weduwnaar Shaughnessy (Robert Mitchum) en ze trouwen, maar het huwelijk geeft haar geen voldoening. Dan komt de gehandicapte majoor Doryan (Christopher Jones) het nabijgelegen Britse legerkamp versterken. In de plaatselijke pub waar hij komt staat Rosy achter de bar en ze wil weg uit haar dagelijkse sleur...

Nadat Maurice Jarre eerder al voor regisseur Lean de scores voor Lawrence of Arabia en Doctor Zhivago had gecomponeerd, is hij ook weer gevraagd voor deze film, en er zou veertien jaar later nog een vierde keer volgen met A Passage to India. Voor alle drie andere films won Jarre steeds een Oscar voor zijn score, maar niet voor Ryan's Daughter.
En als je de score beluistert is dat wellicht niet zo vreemd. De score bevat geen meeslepende thema's of indrukwekkende orkestrale melodieën. Het is geen 'grootse' score voor deze film van David Lean, wat hen beide op de nodige kritiek, terecht of onterecht, kwam te staan.

De muziek op dit album komt uit 1970 en de opnametechnieken waren nog niet zo ver als de laatste jaren. Er hangt dan ook een zekere gedateerde kleuring over de muziek.

Het album opent met de themamelodie, waar Jarre de nodige geluidseffecten doorheen heeft gemengd, die doen denken aan onstuimig weer en golfslag. Halverwege wordt de melodie overgenomen door het thema voor de Ierse rebellen, die als koperblazersmars in een latere track nog weer uitgebreid voorbij komt. Ook andere melodieën komen als een soort suite in deze openingstrack voorbij, waarbij met name de bijna komische themamuziek voor de dorpsgek opvalt.
De tweede track laat een soort mars horen, waarin de koperblazers en de drumpercussie op de voorgrond staan. De melodie is eigenlijk best wel aanstekelijk en vlot, als een soort fanfare, zoals ook uit de titel blijkt.
De track 'You don't Want me Then' begint met een soort staccato gespeelde melodie, die in de tweede helft van de track overgaat in een mooi glijdend intermezzo, om ook weer staccato af te sluiten. Dit is daarmee een wat tegenvallende track, zoals er nog meer zullen volgen.

Michael is de dorpsgek en die heeft van Jarre een nogal komische melodie meegekregen, die wat hoempa-achtig overkomt. Een deel van de melodie wordt op de mandoline gespeeld, terwijl er de nodige effecten doorheen worden gemengd, waaronder een soort 'ploink-effecten', die je wel in ouderwetse animatiefilms hoort. Een ander deel van de track wordt op xylofoon gespeeld, maar dat maakt het er niet beter op.
In de track 'Ride through the Woods' introduceert Jarre de nodige spanning in de muziek. Die spanning komt op een wat grillige manier terug in de tweede helft van de track 'Michael Shows Randolph his strange Treasure', die niet erg prettig klinkt.

'Obsessions' is een rustige track met vooral harp en dwarsfluit en lichte percussie, die steeds vlotter wordt naarmate de track vordert. Halverwege neemt een piano het van de harp over en wordt de klankkleur wat melancholieker. In de 'Overture' komt de harp weer terug, maar dan als een instrument waarop bijna 'geraspt' wordt en later weer gewoon getokkeld. Houtblazers spelen in deze track een grote rol. De track is een soort suite van allerlei elementen uit de score, waarbij de track eindigt met de bijna irritante muziek voor Michael, de dorpsgek.
De track 'The Shakes' is een track met een vlotte melodie, die op een soort elektronisch orgeltje gespeeld wordt, in een soort fanfareritme, inclusief drums. Vervolgens wordt het orgeltje overgenomen door een xylofoon en weer later door koperblazers, zodat het bijna een complete fanfare wordt. Het is daarmee nog een heel aardige track.
Ook 'Rosy on the Beach' is zo'n vlotte track, die door houtblazers wordt gespeeld en een ondergrond van een soort dichte percussiedeken heeft. De melodie is het thema van Rosie, die al eerder te horen was en ook het album afsluit.
De fanfare komt weer terug in de marsmuziek van 'Song of the Irish Rebels', wat een plezierige marsmelodie is, compleet met uitgebreide koperblazers, die in hogere en lagere instrumentaties elkaar afwisselen, voortdurend begeleid door die typische snare-drums, die bij zo'n mars horen.
In 'Rosy and the Schoolmaster' laat Jarre de muziek eerst nog behoorlijk ingetogen spelen, met een beperkte instrumentatie. Ondanks dat de melodie redelijk vlot is, blijft de muziek een beetje saai klinken. Je kunt al merken dat Jarre hier ook andere elektrische instrumenten toepast. Pas naar het einde wordt de muziek veel orkestraler en fraaier.
'Michael Shows Randolph his strange Treasure' begint weer met de komisch klinkende hoempa-melodie voor Michael, compleet met staccato tuba-klanken en eindigt grillig spannend.
Het album sluit af met het hoofdthema voor Rosy, wat zeker een heel aardige melodie is, maar in een wat saai arrangement met accordeon, die bovenal nogal gedateerd klinkt.

Kortom, met zijn muziek voor Ryan's Daughter heeft Maurice Jarre een heel ander type score gecomponeerd dan voor de eerdere films van David Lean. De film speelt in Ierland, maar de typisch Ierse klanken ontbreken volledig. De score doet eerder Frans aan dan Iers. De melodieën van de score spreken eigenlijk nauwelijks aan en zijn wel vlot, maar wat saai. Een deel van de score bestaat uit fanfare-achtige muziek, die op zich best wel aardig is. Spannende muziek is op dit score-album slechts beperkt aanwezig, maar dat is dan zeker niet plezierig. Daarnaast hangt er over de muziek een soort gedateerde verkleuring, waardoor alles wat mat klinkt en dat doet zeker afbreuk aan de muziek, die een waardering krijgt van 63 uit 100 punten.