Mythodea
Sony Classical - SK 89191 Cd

Onlangs is Vangelis overleden, op 79-jarige leeftijd. Deze recensie is de eerste van een korte serie als eerbetoon aan zijn indrukwekkende muzikale carrière.

Vangelis componeerde zijn muziek voor Mythodea al in 1993 als een symfonisch concert, dat toen in Athene is uitgevoerd. In 2001 werd dat concert herhaald, omdat Sony Classical een professionele opname wilde maken. Het werd een grootschalig concert, dat gekoppeld werd aan het NASA-project voor een groot onderzoek op mars. De muziek van Vangelis werd toen bij de beelden van die missie gevoegd, als een soort soundtrack, maar de link met de NASA-missie was meer bedoeld voor promotiedoeleinden voor zowel de CD als voor NASA, als voor de Griekse overheid, die mede-financier was, om het toerisme te bevorderen. De opnames zijn wereldwijd op de tv te zien geweest.
Het concert was grotendeels identiek aan de uitvoering van 1993, met vrijwel dezelfde artiesten. Wel heeft Vangelis extra muziek toegevoegd ten behoeve van de albumopname. Het aantal medewerkers aan het concert was enorm. Niet alleen Vangelis trad live op, ook was er het 75-koppige London Metropolitan Orchestra, waaraan nog extra muzikanten waren toegevoegd, er waren meer dan 120 koorleden van de Griekse nationale opera, aangevuld met de bekende solo-operazangeressen Kathleen Battle en Jessye Norman, terwijl de percussieafdeling bestond uit 24 spelers. Hoe groots wil je het hebben...?

De muziek heeft in feite niets met de mars-missie te maken, maar is daar later aan gekoppeld. De muziek is zonder meer indrukwekkend te noemen, maar of dat nu past bij een ruimtevaarmissie, daar kun je vraagtekens bij zetten. De muziek is door Vangelis op elektronische instrumenten gecomponeerd en mede uitgewerkt voor groot orkest en koor, waarbij Vangelis ook de zangteksten voor z'n rekening heeft genomen. Die zijn weliswaar niet te verstaan, want hij heeft die in het oud-Grieks geschreven, maar het klinkt allemaal erg goed. En alles is live opgenomen.

Het album bestaat uit tien aparte 'movements' plus een 'introduction'. De 'Introduction' bestaat vooral uit nogal elektronische soundscape-achtige geluiden, die allicht iets van het marslandschap zouden kunnen illustreren. Het klinkt allemaal nogal onheilspellend en spannend, alsof de storm op het punt staat los te barsten. Tegelijk is het totaal melodieloos en bestaat de track geheel uit geluiden. Daarmee is dit geen fraaie opener.
De track 'Movement 1' begint met een soort countdown, waarna percussie en synthesizerklanken komen, om vervolgens aangevuld te worden door staccato door het koor gezongen geluiden, waarbij de mannenstemmen eerst en de vrouwenstemmen daarna komen. De massieve klank van de muziek doet heel bombastisch aan, terwijl je nauwelijks merkt dat de melodie nogal mager is. Deze track doet nogal denken aan de onbekendere muziek uit Conquest of Paradise. Daarmee hoort ook deze niet echt bij de fraaiste tracks.

Behalve de 'Introduction' passen de tracks allemaal goed bij elkaar en werken als een soort opera-achtig geheel. Vooral de stemmen van Battle en Norman spelen daarin een belangrijke rol met hun aria's, die regelmatig toch wat aan de grillige kant zijn. Slechts een paar keer zijn hun aria's wel erg fraai, mede vanwege fraaie melodieën en aangename begeleiding. Met name 'Movement 9' is daarbij bijzonder fraai.

De muziek van instrumenten en koor is in de verschillende tracks vaak nogal aan de grimmige kant, met donkere klanken en melodieën die niet altijd aangenaam in het gehoor liggen, ook al zijn de klanken indrukwekkend. De toonsetting is nogal eens wat vlak of juist mineur, wat Vangelis uiteraard zo bedoeld heeft, maar wat niet voor alle luisteraars erg genietbaar is. En daar hoor ik ook bij.
Het album sluit af met 'Movement 10', waarin Vangelis de stijl van 'Movement 1' laat terugkomen, in een kenmerkende staccato-kleuring. Daarmee is dit toch een wat minder genietbare track als afsluiter.

Kortom, met zijn album Mythodea heeft synthesizerartiest Vangelis een behoorlijk indrukwekkend album afgeleverd met een opera-achtig karakter en veel bombastische klanken. Die bombastische kleuring komt vooral door de inzet van een groot koor en een flinke percussie-afdeling. Het zijn echter de melodieën die het wat laten afweten. De klankkleur van de muziek is geweldig, maar de vaak nogal vlakke of mineure melodieën maken het allemaal niet onverdeeld genietbaar. Ook de stemmen van de twee operazangeressen worden regelmatig nogal grillig ingezet, met vaak wat tegendraadse begeleiding. Dat alles maakt de genietbaarheid er niet beter op. Natuurlijk staat er op het album de nodige prachtige muziek, toch is het me als geheel niet meegevallen. De waardering komt op 73 uit 100 punten.

Sedert Vangelis in 1975 succes oogste met een opmerkelijke fusie tussen klassieke elementen en elektronica in 'Heaven and Hell', steken de invloeden van klassieke en traditionele muziek regelmatig de kop op in zijn oeuvre.
Mask en enkele opera- en balletscores waren hier totnogtoe het bombastische hoogtepunt van, maar Mythodea doet er nog een schepje bovenop. Voor het eerst doet Vangelis behalve op de beproefde koor- en operastemmen, in hoge mate beroep op een symfonisch orkest.
Mythodea klinkt dan ook klassieker dan ooit. Het geheel zou niet misstaan bij een ouderwetse historische prent à la Cleopatra of Ben Hur, maar klinkt minstens even toepasselijk als symbolische score bij de NASA-odyssee naar Mars. Een aanrader.

Vangelis mélange habilement, les choeurs, les voix féminines, avec ses synthés éloquents et grandioses qui donnentune dimension spirituel voire mystique à ses compositions.
Du bel ouvrage, qui s'inscrit dans la continuité de "voices" .

De beste CD van Vangelis omdat Pop en Klassiek zich hier optimaal hebben gecombineerd. Je herkent heel duidelijk de pop en klassieke aspecten in de muziek

muziek om van te genieten,heel mooi en stijl vol
jammer dat ik er niet bij was in Athene Heel imposant