La Califfa

Vanwege het overlijden van Ennio Morricone op 6 juli 2020, is dit de derde recensie van een serie als hommage aan de Italiaanse grootmeester van de filmmuziek.

Vorige: Duello nel Texas (original score album)
Volgende: Maddalena (original score album)

De Frans-Italiaanse film La Califfa is een drama dat geregisseerd is door Alberto Bevilacqua, die daarmee zijn regiedebuut maakte. De film is gebaseerd op zijn eigen boek en scenario. De titel heeft betrekking op hoofdpersonage Irene, die als sterke vrouw uit de arbeidersklasse, in de Italiaanse regio Emilia-Romagna de bijnaam Califfa krijgt. Regisseur Bevilacqua won prijzen voor zijn film, die vertoond is op het Film Festival van Cannes in 1971, en een nominatie kreeg voor een Gouden Palm.
Het verhaal draait om Irene Corsini (Romy Schneider), die in een Noord-Italiaanse fabriek werkt. Ze heeft haar man verloren, omdat hij bij een staking door de politie is gedood. Ze begint zich steeds meer te verzetten tegen de willekeur van de heersende klasse van fabriekseigenaren en politici. Daarbij speelt met name de rijke industrieel Annibale Doberdò (Ugo Tognazzi) een belangrijke rol, die de privileges van de rijken zonder scrupules verdedigt, maar zich ondertussen voordoet als beschermer van de werkenden. Doberdò voelt zich echter aangetrokken tot de onbuigzame Irene en ze krijgen een verhouding, die het leven van beiden volledig op de kop zet...

De muziek bij deze film is van Ennio Morricone die daarmee een van zijn mooiste en meest meeslepende scores componeerde. Met een prachtige themamelodie in een combinatie van melancholie, romantiek en passie weet hij je gelijk in te pakken. Deze themamelodie voor het hoofdpersonage komt in volle glorie voor het voetlicht in de titeltrack. De melodie doet in de verte denken aan het beroemde Gabriëls Hobo uit The Mission en is zeker net zo fraai, maar ook elementen uit de prachtige score voor L'Avvonturiero hoor je terug in deze score. In de titeltrack begint dat thema met een piano en strijkers, waar een hobo de melodie bovenuit speelt, naderhand overgenomen door violen. Heerlijk om naar te luisteren. Dit thema komt een aantal keren terug in de score en heeft steeds weer die magie en meeslependheid die het naar de topklasse brengt.

Een tweede hoofdthema is dat voor Doberdò, dat voor het eerst in 'Le Donne al Fiume' te horen is, waarbij de snel spelende ragtime-achtige piano een opvallend aspect is. Ook dit thema komt terug in diverse andere tracks, zoals in het wat sombere 'La Donna e La Campagna' en het melancholieke 'La Donne e la Gente'. Ook dit is een fraai thema, maar iets vlotter en brutaler en juist wat minder romantisch.

Naast al die mooie thema's heeft Morricone ook meer afwijkende muziek gecomponeerd, zoals de zesde track 'La Pace Interiore' waarin vooral een orgel te horen is (die qua kwaliteit overigens iets vervormd klinkt). Deze track komt terug als elfde in een fraaiere, meer orkestrale versie met strijkers.
Behalve fraaie aparte tracks staan er ook nogal expirimentele tracks op dit Original Score album, tracks waarin melodie niet relevant is, maar waarin het gaat om de geluiden en de sfeer, die dan vooral spannende en unheimisch is. Dat begint eigenlijk al bij de openingstrack, die gezien de tracktitel speelt bij de dood van Irene's man. 'Dentro la Macchina' bestaat vooral uit typische dreigende en wat minimalistische sfeermuziek, zonder melodie en met vreemde effecten en pianoriedeltjes. Ook 'Fari Nella Notte' heeft een wat grimmige sfeer, die net als 'Gelo e Disprezzo' bestaat uit nogal staccato gespeelde muziek, die tegen het dissonante aan hangt. Zo staan op het album een aantal wat expirimentele tracks, die duidelijk minder fraai in het gehoor liggen.

Toch blijft de score een bijzonder fraaie luisterervaring, vooral door een behoorlijk groot aantal bijzonder mooie tracks. Vooral de thematracks, en dan met name het hoofdthema en de tracks die tegen het hoofdthema aan hangen zorgen voor een hoge waardering van deze score. De wat meer expirimentele muziek haalt de waardering wel wat omlaag, maar die blijft voor het geheel van dit Original Score album uitkomen op een fraaie 86 uit 100 punten.