4 Mosche di Velluto Grigio

25 jaar na zijn optreden in het Antwerps Sportpaleis stond de maestro op 22 december 2012 samen met het Orkest der Lage Landen en een 100-koppig koor terug in datzelfde paleis om het beste van zichzelf te geven. Zijn laatste concert in België dateert al van 2000 toen hij in het Kuipke in Gent optrad. De zeer lovende recensies over dit concert doen ons reikhalsend uitkijken naar zijn aantreden later dit jaar. Meteen een geschikt moment om nog even te grasduinen in het immens omvangrijke repertoire van Morricone, een oeuvre waarmee we perfect drie weken gevuld krijgen.

En nu tot de orde. Quattro Mosche Di Velluto Grigio uit 1971 betreft het laatste deel uit Dario Argento’s “dierentrilogie”. De film is het vervolg op The Bird With The Crystal Plumage en The Cat o’Nine Tails, films waarvoor Morricone eveneens de scores componeerde. De hoofdrol werd vertolkt door Michael Brandon (ook bekend van Dempsey & Makepeace) die het personage van Roberto Tobias neerzet, een drummer in een rockband die gevolgd wordt door een vreemde man... Dario Argento had initieel de intentie om de filmmuziek te laten componeren door Deep Purple of Pink Floyd, maar uiteindelijk viel de job te beurt aan Morricone (die dat jaar zowat twintig scores componeerde).

Dat Morricone tot de veelzijdigste componisten van zijn generatie behoort, is algemeen geweten en wordt ook bij het beluisteren van deze score meteen duidelijk. Het rockmilieu waarin de film zich partieel afspeelt, verklaart waarom Morricone erg rockerig uit de hoek komt. De opener ‘4 mosche di velluto grigio (Titoli)’ schudt ons meteen wakker met hevige drumpartijen en al even interessante keyboardsolo’s. Het nummer lijkt een parodie te zijn op de muziek van Deep Purple en Janis Joplin uit die periode. Ditmaal fungeerde Morricone eens niet als dirigent, maar liet hij het dirigeerwerk over aan een goede vriend, Bruno Nicolai, een samenwerking die later nog een paar keer werd overgedaan.

De sopraan Edda Dell’ Orso en het koor I Cantori Moderni Di Alessandroni hebben ook aan deze score met glans hun bijdrage geleverd. De fluwelen stem van Dell’ Orso raakt zoals steeds een gevoelige snaar en ook nu weer laat ze op verscheidene tracks een goede indruk na. Morricone lijkt zijn rol als muzikale kameleon leuk te vinden. De wijze waarop de componist allerlei muziekstijlen combineert, is bewonderenswaardig. Op deze score is ‘Grigio Suite I’ daarvan ongetwijfeld een voorbeeld. Het nummer begint opgewekt met een Afro-Amerikaans overkomend kerkkoor en het woord ‘Hallelujah’ om vervolgens na amper tien seconden over te gaan naar relaxerende loungemuziek. Even later krijgen we in hetzelfde nummer rustige carrousselmuziek te horen die dan nagenoeg perfect overgaat in rustige jazzrock met piano en een gitaarsolootje.

En dan volgen verscheidene experimentele pareltjes. ‘Suite II’ houdt een combinatie in van donkere achtergrondgeluiden, het repetitief in- en uitademen van een vrouw en strakke pianoklanken. Suite III sluit hierop aan, maar percussie komt meer op de voorgrond. Het snelle ritme in ‘Shake’ wordt slechts gedurende twee minuten aangehouden, maar ook dat nummer is een moment waarop we gewoonweg genieten. Tijdens Suite V worden verschillende drumsolo’s naar ons hoofd geslingerd die afgewisseld worden met bizarre piano-en vioolmuziek. Morricone eindigt de score met een herhaling van de eerste twee thema’s. Een hoge productiviteit komt niet altijd de kwaliteit ten goede, zegt men wel eens. Morricone bewijst duidelijk het tegenovergestelde.