Carnivàle

Dat de Amerikaanse betaalzender HBO (bekend van series zoals onder andere The Sopranos, Six Feet Under, Deadwood en Rome) in 2005 de beslissing nam om het epische Carnivàle na slechts twee seizoenen af te voeren, mag gerust als een tragedie binnen het door realitypulp geteisterde televisielandschap gezien worden. Deze duistere, met bijbelse mythologieën verstrengelde reeks over de nakende oorlog tussen goed en kwaad handelt over de jonge Ben (Nick Stahl) die na de dood van zijn moeder bij een rondtrekkende kermis terechtkomt. Daar wordt hij klaargestoomd om de strijd aan te gaan met zijn rivaal; de demonische priester Justin Crowe (Clancy Brown). Wat Carnivàle zo bijzonder maakt is de sfeervolle omkadering, de prachtige jaren ’30 decors en kostuums, de uitstekende acteerprestaties van een fantastische cast en een visuele grandeur die de serie tot ver boven het normale televisiewerk verheft. Koppel dat aan een vrij trage maar nooit pretentieuze vertelstructuur en een flink aantal griezelige scènes waar Stephen King en Clive Barker trots op zouden zijn en het resultaat is een lang niet door iedereen gesmaakte maar op zijn minst originele en, wat mij betreft, grandioze serie.

Componist Jeff Beal, bekend van zijn werk voor de film Pollock en de series Monk en Rome, weet perfect het uitzichtloze alledaagse van de Grote Depressie met de mysterieuze, bovennatuurlijke gebeurtenissen van de broeiende Apocalyps met elkaar te verenigen. Hoewel het door een viool gedomineerde hoofdthema door Wendy Melvoin en Lisa Coleman gecomponeerd werd bouwt Beal probleemloos op de door hen gevestigde basis verder en kiest nergens de eenvoudige weg. Zijn muziek voor de kermis vervalt nooit in opdringerige clowneske “toeters en bellen” deuntjes en de duivelse geestestoestand van Brother Justin blijft een subtiele dreiging, nergens het slachtoffer van met zware mannenstemmen begeleidde bombast. Enkel in “Meet Samson, Ben’s Dream” en “The Russian Front” overheerst chaos maar Beal laat nooit de teugels volledig los. Beals score is een genot voor het oor en is zo vergroeid met de beelden en verhaallijnen uit de serie dat ik me terecht de vraag stelde of de muziek ook op zichzelf kon overleven. Het antwoord is een volmondig ja.

Hoogtepunten zijn het ontroerend mooie, bijna Thomas Newman- achtige, sobere “Rita Sue and Jonesy”, waarin de overspelige relatie tussen de ruige “mankepoot” Jonesy en de rondborstige naaktdanseres Rita Sue met weinig meer dan een piano en een viool geniaal centraal staat; het frisse, hoopvolle “The Carnivàle Convoy”; de spookachtige dreiging van “We Can Be Saved” als Brother Justins diabolische lotsbestemming op de voorgrond treedt, het in melancholiek gedoopte “The Silent Film” en mijn favoriet; het korte maar ronduit sublieme “Management’s Advice”.

De soundtrack voor Carnivàle is een emotionele, maar gelukkig nooit melige, onvoorstelbaar krachtige luisterervaring. Net als in de serie is de muziek een zwevende aanwezigheid, nergens opdringerig of storend maar onmiskenbaar aanwezig. Beal verweeft thema’s voor de hoofdpersonages met elkaar en levert een vreemdsoortig, origineel meesterwerk af dat, net zoals de onterecht door het grote publiek genegeerde serie, alle aandacht verdient.