Camille Claudel

De Franse film Camille Claudel is geregisseerd door Bruno Nuytten, die in de Franse cinema vooral als cameraman werkzaam was. Deze film was z'n regiedebuut, waarbij de hoofdrol was weggelegd voor Isabelle Adjani, met wie hij eerder getrouwd was geweest. Zij werkte ook mee als producer en kreeg voor haar hoofdrol een Oscarnominatie en won ook andere prijzen, waaronder een Cézar. In 2013 is het levensverhaal van Claudel nogmaals verfilmd, toen met Juliette Binoche in de hoofdrol.
Het verhaal draait om de beroemde Franse beeldhouwer Camille Claudel (Adjani), die leefde aan het eind van de negentiende eeuw. Als kind bleek ze al over artistieke gaven te beschikken. Als jonge vrouw ontmoet ze de beroemde beeldhouwer Auguste Rodin (Gérard Depardieu) en ze krijgen een relatie, ondanks dat Rodin veel ouder is. Zij kijkt erg tegen hem op en is bijna idolaat, waarbij hun samenwerking ook nog positief blijkt uit te pakken voor hun carrières. Maar als Rodin's liefde voor haar minder wordt, raakt zij juist wanhopig en komt ze in een zware depressie terecht...

De muziek bij deze film is van Gabriel Yared, die er een nogal zwaar aangezette score voor gecomponeerd heeft, waarvan hij overigens vond dat dit een van zijn betere was. Hij moest de muziek in een behoorlijk korte tijd componeren, omdat de film toen al bijna klaar was.
Yared heeft in de instrumentaties alleen gebruik gemaakt van strijkers en pauken, vooral ook omdat hij de muziek niet te frivool wilde laten klinken. Daardoor komt de muziek allemaal wat zwaar en dramatisch over, waarbij ook de melodieën behoorlijk dramatisch zijn aangezet.

Deze recensie gaat over het album dat van de score in 2019 is uitgekomen. Er was al een Original Score album uitgekomen in 1988, het jaar dat ook de film uitkwam. Dit album bevatte toen 13 tracks, die ook allemaal op dit nieuwe album zijn opgenomen. Zie Camille Claudel voor de recensie van dat album. Ook is de score uitgekomen als tweede deel van de 'Film Music' serie van Yared uit 2004. Hier staat eveneens de Original Score op, waarbij een track ontbreekt, maar die is aangevuld met twee extra tracks, die ook beide op dit album staan, als tracks 14 en 15. Daarnaast is dit nieuwe album aangevuld met zes extra tracks.

De muziek van de score is behoorlijk aan de dramatische kant, wat Yared zowel via de melodieën als via de arrangementen heeft gecreëerd. Er zijn een paar hoofdmelodieën aanwezig, die in meer tracks terugkomen en ook in de variaties. Er is een thema voor Claudel, die in de openingstrack gepresenteerd wordt, bijna als een soort requiem, met een zelfde soort tragiek. Dezelfde themamelodie wordt in het laatste deel van de track op een vlottere manier gespeeld en spreekt dan al veel meer aan. Deze themamelodie komt regelmatig gedurende de score voor het voetlicht.
Het thema voor Rodin is veel donkerder en heeft in de tweede track een underscore van grommende lage strijkers, waar de violen een wat onbestemde melodie overheen spelen, die daardoor wat grimmig overkomt, en niet zo gemakkelijk in het gehoor ligt. Ook deze themamelodie komt vaker terug in een aantal tracks.
In de track 'Camille et Rodin' worden beide themamelodieën door elkaar heen geweven, wat het ene moment wat grimmig overkomt en het volgende moment veel lieflijker, hoewel steeds toch ook dramatisch.

Om aan die alles overheersende dramatiek een beetje te ontsnappen volgt dan de veel opgewektere melodie van het 'Banquet', waarin een wals gespeeld wordt, waaraan toch wel regelmatig een dramatisch sfeertje hangt, alsof het feest uiterlijk vrolijk is, maar het innerlijk geen feest is.
Een luchtiger track is ook de korte track 'Camille et Paul', die gespeeld wordt door een strijkkwartet. De muziek komt dan wel wat minimalistisch over. Dat gebeurt overigens vaker in deze score, want tussen de gedeelten met de voltallige strijkerssectie van het orkest zitten ook regelmatig meer ingetogen intermezzo's, die soms nogal aan de minimalistische kant zijn. Dat geldt ook voor beide 'Sextuor' tracks, die door een vrij beperkt strijkersensemble worden gespeeld. De eerste daarvan is vooral gebaseerd op het hoofdthema van Claudel en die ligt nog behoorlijk prettig in het gehoor, maar de tweede is een veel dramatischer, bijna deprimerende uitvoering, op overigens een andere, veel tragischer melodie, waarbij die in het eerste deel van de track dichter bij Rodin's thema ligt en in het tweede deel van de track dichter bij die van Claudel.

De variaties die als extra tracks op dit nieuwe album staan hebben melodieën die dicht tegen de melodieën aan hangen uit de Original Score, maar zijn daarbij iets luchtiger gearrangeerd. Hoewel 'luchtiger' hier niets anders is dan 'iets minder dramatisch'. De muziek wordt dan wat meer gespeeld met hoge strijkers op underscore van lage strijkers. Ook in deze 'Variaties' wordt de muziek door een grote strijkerssectie gespeeld, wat ervoor zorgt dat ook hier de muziek aangenaam vol klinkt. Toch blijft in deze Variaties de dramatische kleuring sterk overheersen, wat de genietbaarheid niet echt veel beter maakt. Dat geldt overigens ook voor de beide 'Banquet Versies', die minder fraai klinken dan de originele uit het eerste deel van het album.

Kortom, dit expanded album van de muziek voor Camille Claudel van Gabriel Yared biedt niet zoveel meer dan het Original Score album of deel twee van de Yareds 'Film Music' serie. De muziek blijft die sterk dramatische kleuring houden, die alleen echt genietbaar is als je in een deprimerende bui bent, of wanneer in de herfst de regen tegen de ramen slaat. De muziek is overigens uitstekend gearrangeerd en het klinkt prima, waaraan vooral ook het gebruik van een grote strijkerssectie aan heeft bijgedragen. Maar omdat de muziek alleen door strijkers en een paar pauken wordt gespeeld en ook nog in die dramatische kleuring en melodieën, maakt dat de luisterervaring tot een wat tragische aangelegenheid. De waardering voor dit album met z'n variaties en banquetversies is net zo hoog als voor de Original Score en blijft daarmee op 65 uit 100 punten staan.