The Russia House

De Amerikaanse spionagefilm The Russia House is geregisseerd door Fred Schepisi, op basis van een roman van John Le Carré en draait om de Britse uitgever Barley Blair (Sean Connery), die geregeld in Rusland ontmoetingen heeft met Russische schrijvers. Een van hen noemt zich Dante en hij heeft in het geheim een stuk geschreven over de Russische voorraden en opstellingen van kernraketten. Een vrouw, Katya Orlova (Michelle Pfeiffer) zal dit manuscript in handen spelen van Barley, maar ze kan hem niet vinden en om het stuk toch het land uit en in de handen van Barley te krijgen legt ze contact met een andere uitgever, die het stuk echter doorspeelt naar de Britse geheime dienst. Zij zoeken vervolgens Barley op, maar hij weet nergens van. Dan vraagt de geheime dienst hem om dit in Rusland voor hen uit te zoeken. En daarbij ontmoet hij ook Katya...

Jerry Goldsmith heeft voor deze film een overwegend fraaie score gecomponeerd, die goed past bij die wat geheimzinnig sfeer van spionage en romantiek. Daarbij heeft Goldsmith een wat meer oriëntaalse stijl gecombineerd met een soulvolle jazzy stijl, die als het ware voor de hoofdpersonages Katya en Barley zijn geschreven. De Russische Katya krijgt daarmee een wat meer spannende en Oost-Europees getinte sfeer mee, met o.a. de duduk. Barley krijgt juist een wat zwoele Britse sfeer mee, met o.a. de saxofoon. In de track 'The Conversation' spelen beide instrumenten dezelfde rol in de muziek, die beide hoofdpersonages in de scene spelen.

In de openingstrack voert Goldsmith het fraaie hoofdthema op. Dit is een erg fraai thema, met violen die de melodie spelen. Dit thema komt regelmatig terug gedurende het album. Het thema heeft een wat melancholieke kleuring, wat overigens voor een groot deel van de score geldt. De muziek is strak gearrangeerd, waardoor het een stijlvolle score is geworden en waarin veel instrumentaties het goed doen.

Het thema wordt meestal op een tamelijk slepende manier gespeeld, zoals in de openingstrack op saxofoon, met piano, violen en een balalaika in de underscore. Zodra dan de hoge violen het thema overnemen levert dat bijna kippenvel op. En dat soort momenten komt meer voor op de score, vooral rond de tracks waarin het hoofdthema gespeeld wordt, zoals het fraaie en veel te korte 'Portrait of Katya', of 'Katya and Barley'.
Die laatste is een meer romantische uitvoering van het thema. Op de meer romantische momenten zijn het vooral de strijkers die voor de prachtige kleur van de muziek zorgen. In 'Bon Voyage', een van de mooiste tracks, speelt dan ook nog de sax door die violen heen en ook de balalaika speelt een mooie rol. In meer tracks speelt de balalaika een bijzonder fraaie rol.
Die balalaika en ook de duduk zijn van die etnische instrumenten, waarmee Goldsmith met erg fraaie arrangementen het meer Oost-Europese sfeertje weet te creëren. Samen met de wat jazzy gespeelde piano en de saxofoon ontstaat op die manier een wat mysterieuze kleuring, die toch ontspannen en erg aangenaam wegluistert.
Dat geldt zeker niet voor alle tracks, want een aantal tracks zijn qua instrumentaties wat beperkter of zelfs aan de minimalistische kant.

Als Goldsmith de muziek meer spanning wil geven, dan doet hij dat vooral door de underscore dan van meer lage strijkers te voorzien. Ook de pianoklanken worden dan strak gespeeld. Maar ook via het arrangement, zoals met snelle strijkers of percussie, weet Goldsmith de spanning op te voeren. Vaak ook hebben tracks die op zichzelf niet spannend zijn, toch iets van een donker randje, die daarmee voor een licht onheilspellend gevoel zorgen. Steeds blijft de muziek dan best wel prettig beluisterbaar. Dat komt dan mede omdat Goldsmith geen chaotische of atonale muziek of dissonante klanken toepast.

Goldsmith heeft met zijn muziek voor deze film een erg knap gemaakte en prima beluisterbare score neergezet in een voornamelijk soulvolle jazzy stijl. Van deze score is, behalve dit expanded album ook een The Russia House original soundtrack uitgekomen. Alle tracks van dat album staan ook op deze expanded versie, die daarnaast is aangevuld met nog acht andere tracks uit de score. Een aantal van die extra tracks vallen wat tegen, maar er zitten zeker ook een paar erg fraaie tussen, zoals 'Barley's Love' en 'The Cemetary', waarin in beide tracks het fraaie hoofdthema terugkomt.

De voorlaatste track is de song 'All alone am I', geschreven door Goldsmith zelf en gezongen door Patti Austin. Het is een heel aardige song met fraaie orkestrale begeleiding. Austin zing op een sensuele manier, met een fleugje soul die de song goed binnen het geheel van de score laat passen.

De score voor deze film heeft een nogal jazzy karakter en echte jazz ontbreekt dan ook niet. Een paar tracks kennen die typische jazz-stijl met een sax, een piano, een bas en een slepende drum. Vooral 'I'm with You/What is this thing called Love' is een typische jazztrack, vooral het tweede deel, dat dan ook niet door Goldsmith, maar door Cole Porter is geschreven. Ook een lange track als 'The Family Arrives' bestaat voor een behoorlijk deel uit typische jazzmuziek.
Verwacht overigens niet alleen conventionele instrumenten, want Goldsmith is ook scheutig met elektronische aanvullingen en soms aparte klanken. Toch is de saxofoon, bespeeld door Branford Marsalis de belangrijkste sfeerbepaler op deze score.

Kortom, met zijn score voor The Russia House heeft Jerry Goldsmith een kwalitatief uitstekende score neergezet. Stilistisch van hoog niveau en met mooie arrangementen en vooral een fraai hoofdthema. Maar zeker niet alle muziek is fraai, mede vanwege de sterke jazzy inslag van veel tracks. De film is een thriller en spannende muziek ontbreekt dan ook zeker niet. Daarbij hebben een aantal tracks een nogal minimalistisch karakter en dat alles samen zorgt toch voor een wat lagere waardering. Toch bevat de score voldoende erg fraaie momenten om van te genieten. Vooral het mooie thema scoort hoge ogen. De waardering voor deze expanded versie komt toch iets lager uit dan de original soundtrack en krijgt een desondanks een mooie waardering van 78 uit 100 punten.