The Artist

Normaliter begin ik al mijn recensies met een bekende quote van de film, of met een quote dat de essentie van de film samenvat in een aantal zinnen. Maar bij deze film moet ik mijn traditie eventjes aan de kant leggen. Het is namelijk moeilijk om een quote te vinden van een stomme film. Want dit is “The Artist”. Er wordt geen enkel woord gezegd tot op het einde van de film. Je moet lef hebben om heden den dage tussen al het blockbuster geweld een film af te leveren waar geen woord wordt in gezegd. Lef, moed en een goede producer die er zijn geld in wilt steken. Michel Hazanavicius had het alle drie. Wat een geluk. Want “The Artist “ is een prachtige film geworden. Een verademing in de horden films met CGI. Hazanavicius wou een film maken zoals in de tijd van toen. En dat is hem goed gelukt ook.

De film verteld het verhaal van George Valentin, een acteur die wereldberoemd is voor zijn rollen in de stomme films. Op de avond van de premiere van zijn laatste film “A Russian Affair” ontmoet hij een dame genaamd Peppy Miller. Hij besluit om haar te helpen om in de filmwereld terecht te komen. Wonderbaarlijk lukt het hem. Maar dan komen de films met geluid op gang. Valentin is gedoemd om zijn job te verliezen. Zijn carrière verwaterd, en dat van Miller wordt alsmaar beter.
Op zich is dit een heel simpel verhaal voor een film van bijna 100 minuten. Maar zonder een gesproken woord kan je natuurlijk geen ingewikkeld verhaal vertellen. Wat “The Artist” wel is, is een hartverwarmend en ontroerend verhaal dat prachtig in beeld is gebracht. De acteerprestaties zijn uitmuntend. Vooral John Goodman is leuk te bezichtigen in een bijrol. Maar het is toch Jean Dujardin die met de prent gaat lopen. Zijn interpretatie van het personage is uitmuntend te noemen en volgens mij de enige juiste keuze voor deze rol.

Zoals eerder gezegd wordt er in deze film geen woord gezegd. Dus de kijker aanschouwd te beelden, en kan alleen maar de muziek aanhoren. Daarom is de muziek bij zulke films mogelijks nog belangrijker dan bij de reguliere films. Daarom vond ik het vreemd dat Hazanavicus geen componist met ervaring had gekozen. Neen, in plaats daarvan koos hij Ludovic Bource, een Franse componist die praktisch geen ervaring had bij het scoren van een film. Bij de meeste componisten zal het gebrek aan ervaring in zijn of haar nadeel spelen, maar niet bij Bource. Zijn gebrek aan ervaring is juist zijn grootste voordeel geweest. Hij kent de trucen van de foor niet. Hij kon zich volledig wijten aan zijn taak, zonder terug te grijpen op een stijl, zonder terug te grijpen op iets wat hij al had gedaan. En dan kan een componist een score bekomen die uniek is in elk opzicht van het woord. Een score die zo goed is dat het een klassieker zal worden (of al is.)

Wat meteen opvalt bij het beluisteren van deze score is de authenticiteit. Al vanaf de eerste noot lijkt het alsof je bent teruggestuurd door de tijd naar de jaren 20. En dat is de mooiste troef van deze score. Moest je zeggen dat deze score is opgenomen in de jaren 20, je zou het haast kunnen geloven. Bource gebruikt elk instrument van het orkest tot het uiterste, hij vergeet niets. De synthesizer wordt om verstaanbare redenen achterwege gelaten. Alles is orkestraal, en de thematiek is om je vingers van af te likken.

De score bestaat uit voornamelijk twee thema’s. Het eerste is voor George Valentin. Het is een snel, geestig en prachtig thema geworden. Het is een aanstekelijke melodie die voor dagen in je hoofd zal zitten. Eenmaal de melodie zich heeft genesteld in je hersenen, zal je het niet snel meer kwijt geraken. Je kan wel zien dat Bource zijn klassiekers kent. Er zijn invloeden van “Citizen Kane” te vinden in dit nummer, maar geen haan die daar naar kraait.
Een tweede thema is dat voor Peppy. Het ligt in het verlengde van dat van Valentin, maar het is van hetzelfde hoge niveau. Ook dit deuntje krijg je niet uit je hoofd. En dat is het mooiste van deze score, het is herkenbare prachtige muziek die je zal blijven beluisteren, ook al heb je de score al dertig keer beluisterd.

Buiten deze twee thema’s is ook de rest van de score van een evenwaardig niveau. Het enthousiasme en liefde straalt van elk nummer. Sommige nummers zijn zeer optimistisch, maar er is natuurlijk ook plaats voor dramatiek. Vooral te horen is de beklijvende “Comme Une Rosée De Larmes”. Het is een piano solo die perfect de depressie neerzet van Valentin. De beelden die gepaard gaan met deze muziek zijn al even beklijvend, en de kijker zal een traantje moeten wegpinken.
Nog een leuk weetje voor de echte liefhebbers. Deze muziek is opgenomen door het “Brussels Philharmonic “. Het bewijs dat de Belgen toch nog in iets goed zijn . Het orkest speelt de pannen van het dak, en moeten niet onderdoen voor de andere grote orkesten zoals het “Londen Philharmonic”.

Conclusie
“The Artist” is een score geworden waarvan de kennis der superlatieven van deze recensent tekort komt. Het is een prachtige, magnifieke puur orkestrale score geworden dat gewoonweg prachtig te aanhoren is. Het is ook tegelijkertijd een hommage aan de grote componisten van vroeger. Zoals Max Steiner, Erich Wolfgang Korngold, Herbert Stothart, Alex North en de altijd fantastische Alfred Newman. Net zoals de film een moderne film is dat zeer ouderwets aanvoelt, is deze score een moderne score die ouderwets overkomt. Is deze muziek het kopen waard? Jazeker, elke zelf respecterende fan van filmmuziek moet deze score in huis halen. Normaal gezien ben ik nogal sceptisch tegenover scores die de Oscar For Best Original Score winnen, maar “The Artist” was een verdiende winnaar. Tien dikke pluimen voor Ludovic Bource en zijn “The Artist.