Until the End of the World

De Duitse regisseur Wim Wenders (Der Himmel über Berlin, Der Amerikanische Freund) maakte in 1991 de film Bis ans Ende der Welt ofwel Until the End of the World. Deze road movie is maar matig ontvangen en werd een behoorlijke flop aan de kassa's.
Het verhaal speelt zich af in de toen nabije toekomst van 1999 en is eigenlijk een lange tocht langs allerlei plaatsen op de wereld met gestolen geld, waarvan steeds weer wat gestolen wordt. Een Indische kernenergieaangedreven satelliet dreigt terug te keren in de dampkring en een ramp te veroorzaken van ongekende omvang. Mensen slaan hierdoor overal op de vlucht en een grote paniek ontstaat in de landen. Claire is ook onderweg, maar probeert de door de paniek ontstane files te omzeilen, maar krijgt een ongeval met een paar mannen die een bank beroofd hebben. Ze dwingen haar het geld naar Parijs te brengen. Onderweg naar Parijs ontmoet ze een man die zich bij haar aansluit, maar die stiekum van het geld steelt en verdwijnt. Ze reist dan door naar Berlijn, waar ze iemand vindt die er achter kan komen waar deze Trevor uithangt. De reis gaat vervolgens in meer of minder gewijzigde samenstelling naar Moskou, China, Japan, Australië, en zo verder...

De muziek voor de film is van Graeme Revell.
Het soundtrack album bevat echter vooral songs die in de film voorkomen. Het album had in de verkoop meer succes dan de film zelf en dat zegt misschien iets over de film, maar zeker ook over het muziekalbum. De songs zijn door de verschillende bands speciaal voor de film gemaakt op verzoek van de regisseur, waarbij hij vroeg hoe de artiesten dachten dat ze in 1999, dus toen over 8 jaar zouden klinken. Zo heeft hij een flink aantal artiesten gevraagd om een song te maken met die nog toekomstige klankkleur.
Het is een breed palet geworden met een groot aantal songs van hoge kwaliteit, waarbij zelfs over de volgorde van de songs goed is nagedacht. Het is daardoor een evenwichtig album geworden, met songs die goed bij elkaar passen en qua stijl in elkaars verlengde liggen. Veel soundtrackalbums zijn nogal rommelig, met vaak allerlei muzikale stijlen door elkaar heen, om alle publiek maar met een of meer songs aan te spreken en daardoor eigenlijk niemand aan te spreken. Maar het soundtrack album van Until the End of the World heeft een consistente stijl, waardoor het publiek dat kiest voor wat meer harmonische poprock het album zal omarmen.

Het album opent met een track van de score van Graeme Revell. Op het album staan vier tracks van zijn score en de echte filmmuziek liefhebber gaat natuurlijk voor deze scoremuziek. Helaas hebben die vier tracks een speelduur van nog geen vijf minuten. Alleen de openingstrack haalt twee minuten, de overige tracks nog geen minuut. Dit is voor de score van Revell toch wel wat mager, maar Warner zag wellicht meer brood in de speciaal voor de film gecomponeerde songs. Overigens zwerven er op het internet meer tracks van Revell's score, maar is een echt score-album nooit uitgegeven.
De openingstrack is, evenals de andere tracks van Revell, vooral muziek die een bepaalde sfeer tekent. De muziek is niet melodieus en tekent met elektronische effecten en enkele orkestrale instrumenten, met name de cello van David Darling, een soort zweverigheid. Vooral wanneer kinderstemmen even meezingen krijgt de muziek een wat onwerkelijke kleuring.
De tweede score track is 'Claire's Theme'. Je zou dus een themamelodie verwachten, maar dat is eigenlijk nauwelijks het geval. Ook nu weer is de muziek vooral wat zweverige sfeermuziek. In de veertiende track is dat aparte nog vreemder. Het 'Love Theme' wordt op fluit gespeeld, met de cello er doorheen en ook grillige lage vrouwenstemmen doen nu mee, maar het maakt de muziek er allemaal niet aangenamer op.
Ook de afsluitende 'Finale' is een track van de score van Revell. Ook hier weer die wat wereldvreemde sfeer van een paar strijkers en een enkele houtblazer, die schijnbaar wat willekeurig door elkaar heen spelen, zonder dat er lijn in lijkt te zitten. De track en daarmee het album is dan ook nog plotseling afgelopen in een toonsoort die je niet echt kunt rijmen met een afsluitende toon. Daarmee is ook deze laatste score track een vreemde afsluiter en ontstaat het beeld van een score die vooral sfeer moet bieden en die dat doet op een nogal afwijkende manier. Revell heeft kennelijk een score gecomponeerd die vooral apart moest zijn. Melodieus is de muziek bij vlagen wel, maar het spreekt allemaal niet aan. Deze vier tracks zijn dan ook geen stimulans om op zoek te gaan naar meer van deze score.

De Talking Heads openen met de eerste song en waar hun muziek vaak wat zeurderig is, spelen ze hier een fraaie song. Ik kan niet goed aan de stem van David Byrne wennen, maar in de nadagen van de band hebben ze hier nog een van hun betere songs afgeleverd.
Een van de fraaiste songs wordt gebracht door Crime and the City Solution. Hun song 'The Adversary' is melodieus en harmonisch. De muzikale stijl en de donkere stem van de zanger zorgen ervoor dat de song zo uit de koker van Leonard Cohen had kunnen komen.
Ook Lou Reed zingt een song die goed past bij zijn overige werk, maar de stijl is wat afstandelijk ten opzichte van veel andere songs op dit album.
Dan klinkt de song van R.E.M. weer veel warmer. Hier hoor je die typerende stijl van de band terug in een fraaie ballad.
De enige coversong is van Elvis Costello, die de redelijk bekende song 'Days' van The Kinks uit 1968 op zijn kenmerkende, wat melancholieke manier brengt.
Nick Cave & The Bad Seeds brengt een aparte song met een wat donkere kleur, die toch wat aandoenlijk overkomt, vooral wanneer de zanger z'n verhaal letterlijk vertelt, zonder te zingen. Ook bij deze song krijg je in de refreinen een soort Leonard Cohen-deja vu, waarbij de lage zangstem daarin natuurlijk meespeelt.
De mooiste song van het album is 'Calling all Angels', die gezongen wordt door Jane Siberry, die de song ook geschreven heeft. K.d.Lang zingt daarbij de fraaie achtergrondzang in een tegenmelodie, die de song net wat extra's geeft. De ballad is melodieus en prachtig harmonieus en Siberry heeft daarbij ook nog een prachtige stem die de toonwisselingen van de melodie op een pakkende, bijna Keltische manier weet te brengen.
De laatste song is van U2 met de titelsong van de film. U2 heeft de song die in de film is gebruikt opgenomen op hun eigen album 'Achtung Baby'. De song op deze soundtrack wijkt daar echter van af. Deze song begint anders en ook is de percussie steviger ingezet dan op de originele song.

In de film komen meer songs voor, zoals van Robbie Robertson en Peter Gabriel en ook nog wat oudere songs zoals van Elvis Presley en Chubby Checker, maar die pasten kennelijk minder goed in het geheel van dit album, wat ik me bij de oldies wel goed kan voorstellen.

Kortom, deze soundtrack van Until the End of the World is een fraaie compilatie van songs uit de film. Met een aantal sterke bands en zangers en zangeressen is een album ontstaan met een hoog soft-rock gehalte met songs die tot de betere uit hun klasse behoren. Het album is evenwichtig samengesteld en de songs worden afgewisseld met vooral korte tracks van de score van Graeme Revell en die score tracks passen weer goed binnen de algehele sfeer van de songs. Ik ben niet zo'n fan van soundtrackalbums met vooral liedjes en voor de filmmuziekliefhebber is het daarom ook jammer dat er slechts een ruime vierenhalf minuten aan scoremuziek op het album is meegenomen. Dat levert toch wel aftrek van punten op, want het gaat hier immers om de filmmuziek. Maar de score tracks zijn niet erg aangenaam om te beluisteren en horen op dit album eigenlijk bij de minst aansprekende tracks. Toch levert het geheel, door de songs, een aangename waardering op van 78 uit 100 punten, waarbij de vier tracks van Revell niet verder komen dan 38 punten.