Hairspray
2-Disc Collector's Edition Soundtrack

Dit is de 17e recensie uit de Marc Shaiman serie.

Vorige: Simon Birch
Volgende: City Slickers

De Amerikaanse film Hairspray is een musical-comedy die geregisseerd is door Adam Shankman. De film is gebaseerd is op de theatershow uit 2002, die weer was gebaseerd op de gelijknamige film van John Waters uit 1988. Waters schreef ook het verhaal. De theatershow was erg succesvol en won diverse prijzen, waaronder die van 'Beste Musical' en 'Best Score'. Voor die show is alle muziek, die vooral uit songs bestaat, gecomponeerd door Marc Shaiman. Voor de teksten van de songs werkte hij, zoals vaker, met Scott Wittman. De theatershow liep jarenlang op Broadway. In 2007 is van deze musical een film gemaakt met een aantal bekende en onbekende zingende acteurs. De film is door de critici lovend ontvangen, won een flink aantal prijzen en nominaties en was ook in de bioscopen een groot succes.
Het verhaal heeft vooroordelen als centrale thema. De jonge, wat gezette en getinte Tracy Turnblad (debuut van Nikki Blonsky) woont in Baltimore. Het is 1962. Ze kijkt vaak samen met haar vriendin Penny (Amanda Bynes) op de lokale tv naar de Corny Collins Show, waarin host Collins (James Marsden) een aantal plaatselijke pubers laat optreden. Een van die pubers is Amber (Brittany Snow), die door haar moeder Velma (Michelle Pfeiffer) nogal naar voren geschoven wordt. Velma runt ook de plaatselijke tv-zender en heeft daarmee macht. Amber en andere pubers zitten dan weer op dezelfde school als Tracy en Penny. In de show treden vooral blanke pubers op. Gekleurden mogen maar een keer per maand meedoen. Maar Tracy besluit om toch mee te doen aan een auditie voor de show, en hoewel ze door Velma wordt afgewezen, valt ze op bij Corny Collins, die haar in zijn show laat optreden, waarbij ze direct uitgroeit tot een van de populairste meiden. Haar gezette moeder Edna (John Travolta!) wordt haar steun en toeverlaat...

Van de songs in deze film kwam al in 2007 een album uit met negentien songs, die allemaal door Marc Shaiman zijn gecomponeerd. Maar al in hetzelfde jaar kwam ook een dubbel-cd uit, met allerlei extra's. De eerste cd daarvan is dezelfde als de originele net daarvoor uitgekomen song-cd, maar op de tweede cd staan nog een aantal extra songs, evenals een paar songs die niet in de film terecht zijn gekomen. Daarnaast zijn er een aantal instrumentale versies van de songs opgenomen, als 'karaoke-tracks', zodat zangers in spé mee kunnen blèren...

De meeste songs waren al beschikbaar vanuit de theatershow, maar zijn toch aangepast voor de film, om tekst en filmverhaal beter op elkaar te laten aansluiten. Daarnaast zijn een paar songs speciaal voor de film nieuw gecomponeerd, om gaten in het verhaal beter op te kunnen vullen. Shaiman heeft al die songs een lichte zestiger jaren stijl meegegeven. Het verhaal speelt immers in die periode.
Een groot deel van die songs zit dan ook in de zestiger jaren genre van rock'nroll, swing en soul met een tikje blues. Tegelijk zijn er een paar fraaie ballads meegenomen, die de muziek wat meer naar de huidige tijd tilt. De songs hebben een duidelijk musical-karakter en een aantal songs hebben dan ook een soort gesproken introductie.
De variatie tussen de songs is behoorlijk groot, ondanks dat ze bijna allemaal die wat gedateerde kleuring hebben. Sommige songs zijn wat steviger, zoals de door Nikki Blonsky gezongen opening van het album 'Good Morning Baltimore', met een hoog popsong-gehalte. Daar hoor je gelijk ook dat Blonsky een wat kinderlijke hoge stem heeft, wat niet altijd even plezierig overkomt, hoewel ze zeker goed zingen kan. Dat blijkt uit de song 'I can Hear the Bells', die ook een behoorlijk poppy karakter heeft, met erg prettige harmony-koorzang.

Soulzangeres Queen Latifah neemt de fraaie ballad 'I Know where I've Been' voor haar rekening, maar ook de meer stevige bluesy song 'Big, Blonde and Beautiful', waarin vooral de koperblazers de instrumentale leiding hebben. Diezelfde song komt dan nog een keer in de reprise, waarin Michelle Pfeiffer en John Travolta de zang voor hun rekening nemen. Beide uitvoeringen zijn wat minder geslaagd, maar dat zal vast ook aan mijn muzikale smaak liggen.

De soort muziek zoals op dit album heeft een behoorlijk musical karakter en vertelt daarmee een verhaal. Maar wanneer je de film niet gezien hebt, is het lastig om je met de personages te identificeren. En wanneer dan de stijl van de muziek, het genre, niet helemaal in je eigen voorkeursgebied zit, dan maakt dat het luisteren naar zo'n album toch wat minder aangenaam. En bij mij heeft dit album daar last van.
Dat speelt vooral een rol wanneer er songs voorbij komen dit bij het beluisteren wat irritant overkomen, zoals 'The New Girl in Town', die zelfs een beetje een funky tint heeft. Maar vooral de stemmetjes die door de zang van Brittany Snow heen zingen beginnen al snel een beetje storend te worden.

De song 'Without Love' is een prettige moderne popsong, in een wat vlot jasje. Het duet wordt gezongen door Elijah Kelley en Amanda Bynes, die dit op een aanstekelijke manier zingen.
Toch staan er op deze eerste cd, met het originele song-album een aantal best wel aanstekelijke songs, die heel aardig in het gehoor liggen. Zelfs wanneer het echtpaar Turnblad de song 'You're timeless to Me' zingt, laten Christopher Walken (pa Turnblad) en John Travolta (ma Turnblad) een heel aardig duet horen.

De tweede cd opent met de echt prachtige popballad 'I Can Wait', die ondanks de wat minder volwassen kleuring van de stem van Nikki Blonsky toch mooi en zuiver gezongen wordt. De song is wel opgenomen voor de film, maar er niet in terecht gekomen. De tweede song staat daarmee in schrille tegenstelling. Dit is een wat schreeuwerige funky rock'nroll song in de traditie van James Brown. Not my cup of tea, zal maar zeggen. Meer vijftiger jaren rock'nroll horen we in de track met de originele titel 'Boink-Boink', terwijl Corey Reynolds daarna een veel vloeiender, prettiger soort rock'nroll zingt, met een meer moderne motown-swing. Al deze drie songs zitten niet echt in de film, maar zijn daarin te horen als LP-muziek waarop gedanst wordt.

De musical stijl in de zestiger jaren koortjes-zang horen we terug in 'Mrs. Van Tussle Says'. Daarna zingt Christine Ebersole een song in een soort Shirley Bassey kleurtje, met een vlot ritme op de achtergrond en koperblazers. Tegelijk zingt ze bijna gesproken zinnen, waarmee dit ook weer een typische musical-song is. Beide zijn als demo-songs niet in de film gekomen. Jenifer Lewis heeft voor een vrouw een vrij lage stem, waardoor ze soms wat mannelijk klinkt. 'Turn Back the Hands of Time' is een stevig rocksong met de nodige funk-soul kleuring en pakt goed uit, maar is ook een demo-song die niet in de film terecht is gekomen.
De song 'Timeless to Me' is een song die meer op een veertiger jaren musicalsong lijkt, met een wat meer jazzy tint, waarin de zang centraal staat. Deze song is gecomponeerd in de zoektocht naar de stijl voor de theatershow.
De voorlaatste song op dit album is 'It ain't over 'till the Fat Lady Sings', die aangekondigd wordt als gezongen door Tracy Turnblad, maar hier niet door Nikki Blonsky gezongen wordt. De song wordt hier op dit album gezongen door Keala Settle, die de rol van Tracy speelde in de nationale theatertour en is niet in de film gebruikt. Dat geldt ook voor de laatste song 'It doesn't get Better than This', die hier door Marc Shaiman zelf gezongen wordt. En dat doet hij goed, al is het een deels gesproken song, met alleen pianobegeleiding in een deuntjesstijl.

Daarna volgen nog een aantal instrumentale versies van songs op het album, waarbij alleen de leadzang ontbreekt, zoals karaoke songs. Daarmee zijn het geen volwaardige instrumentale versies, omdat de hoofdmelodie vaak ontbreekt. Dat doet soms wel, soms geen afbreuk aan de muziek.
De enige instrumentale track die echt van de score is, is 'Mr. Pinky's Theme', een kort instrumentaal intermezzo tussen de songs op de tweede cd. Het is een track met lage vioolklanken die de melodie spelen, waarop pizzicatoklanken van andere violen gezet zijn. Een wat magere track van de instrumentale score.

Kortom, dit uitgebreide album van de musicalfilm Hairspray laat op de eerste cd de volledige Original Soundtrack horen, een album dat even daarvoor uitgekomen was. Hierop staan een groot aantal musical songs met een behoorlijke variatie, in een behoorlijk sixties kleuring, toen rock'nroll en swing de belangrijke muziekstijlen waren. Maar tegelijk heeft de muziek een moderne sfeer over zich, vooral in de ballads en sommige andere songs. Daarbij hebben de songs duidelijk een musical-sfeertje, wat door gesproken zinnen versterkt wordt. De tweede cd bevat vooral songs die ofwel niet in de film gebruikt zijn ofwel op een andere manier te horen zijn. Deze songs liggen goed in het verlengde van de originele songs. Het album sluit af met vijf instrumentale versies van songs in een karaoke-uitvoering, wat de muziek als instrumentale versie niet altijd ten goede komt, omdat de leidende melodielijn ontbreekt. Toch valt het niet tegen. De waardering voor dit dubbelalbum komt daarmee op 74 uit 100 punten, net iets hoger dan die voor het original album.