De Amerikaanse film Hidalgo is gebaseerd op een waargebeurd verhaal en geregisseerd door Joe Johnston (Jumanji, Jurassic Park 3, Captain America: The First Avenger). John Fusco won voor zijn scenario een prijs als beste Western, terwijl het verhaal zich juist afspeelt in Arabië. De film is door de critici gemengd ontvangen, met zowel negatieve als positieve uitschieters en kwam in de bioscopen net uit de kosten.
Het verhaal draait om de bekende lange-afstandsruiter Frank T. Hopkins (Viggo Mortensen), die meedraait in een westernshow, vanwege zijn alcoholverslaving. Die heeft hij opgelopen na de slachting van indianen bij Wounded Knee, toen hij van de overheid de brief met de opdracht daartoe moest afleveren. Hij heeft zelf indianenbloed en kon dit niet verwerken. Frank wordt in de show aangeprezen als de snelste ruiter op aarde, waarop een paar rijke Arabieren hem uitdagen om met zijn paard, de mustang Hidalgo, in hun jaarlijkse wedstrijd mee te rijden. Frank gaat hierop in, maar de competitie blijkt moordend, de woestijn harteloos en sabotage ligt op de loer, want Frank is maar een heiden en zijn paard een vuilnisbakje...
De muziek bij deze grootse, spannende en meeslepende film (wat de critici er ook van vinden) is van niemand minder dan James Newton Howard, die wel uit de voeten kan met zo'n verhaal.
Het album opent met de 'Main Title' track, waarin een eenzame alt-hobo eerst solo speelt. Na een halve minuut valt het orkest op een fraaie manier in, om op een minuut het thema naar de voorgrond te halen. En dat is een fraai thema, dat echter slechts beperkt terugkomt in de verdere score. Na de tweede minuut van de track kent deze een sterke staccato kleuring, als een soort komedie-muziek, die even later wat steviger wordt aangetrokken. Ook in de tweede track speelt die staccato-stijl een flinke rol. Maar na anderhalve minuut komt het mooie thema even terug.
Datzelfde gebeurt aan het begin van 'Arriving in the Desert', maar na ruim een minuut krijgt de muziek een wat meer Arabische kleuring, die ons westerlingen toch wat minder ligt en ook neemt de spanning al licht toe.
In de volgende tracks neemt zowel de Arabische Midden-Oostenkleuring van de muziek toe, als de spanning in de muziek. Dat laatste heeft soms bijna stiltes tot gevolg, maar ook grimmige en soms zelfs nogal grillige actiemuziek, zoals in 'The Race Begins' en 'Sandstorm', met koperblazers en stevige percussie in wat minder aantrekkelijke arrangementen, hoewel die laatste track een grootse afsluitende trompetsolo heeft.
Tussendoor horen we nog meer ingetogen underscore-achtige muziek, die ook later nog tussendoor terugkomt in een aantal tracks.
Het Midden-Oostenkleurtje komt in diverse tracks behoorlijk voor het voetlicht, met duduk, sitar, ney en soms zelfs Arabische zang, zoals in 'Montage'. Voeg daarbij de soms wat minimalistische of juist dramatische kleuring van de muziek en een aantal tracks laten mij toch wel een beetje afhaken. Ondanks dat die Oosterse instrumenten in sommige scores perfect uitpakken, heb ik dat gevoel hier niet. De agressieve muziek in 'The Trap', aangelengd met de nodige Oosterse muziek en korte koperklanken maken het er niet beter op. In de film is het allemaal perfect en maakt het de scenes spannend en enerverend, maar los van de film is het voor de luisteraar geen aangename ervaring.
De laatste beide tracks maken daarentegen nog veel goed. Met de nodige Americana kleuring weet Howard hier een sfeer neer te zetten van grootsheid en kracht, met ruim gebruik van schallend koper en stevige percussie. De muziek is bij vlagen spannend, maar samen met de hoopvolle kleuring van de grootste orkestrale inzet en de solo hoorn halverwege in 'The Final Three' maakt het dit tot een juweeltje. Vooral ook omdat daarna de vol orkestrale uitvoering van het thema meeslepende vormen aanneemt.
De laatste track begint zoals de eerste track begon, met ingetogen klanken, die mooi passen bij die scenes in de film. Daarna neemt de orkestrale kracht steeds meer toe, met de mooie melodie van het thema, in een wat melancholiekere kleuring, wanneer Frank z'n paard de vrijheid teruggeeft. De Americana kleuring maakt het tot een prachtige afsluiter.
Kortom, met zijn muziek voor Hidalgo heeft James Newton Howard een score gecomponeerd die uitstekend past bij deze fraaie film. Die score begint met aangename groots orkestrale klanken, maar wanneer de Arabische kleuring in de muziek begint, en daarbij de spanning toe gaat nemen, wordt de muziek navenant minder aantrekkelijk. Er zijn vele scores die Arabische instrumentaties toepassen, maar hier heeft Howard dat gecombineerd met wat meer spannende arrangementen en dat pakt duidelijk minder prettig uit. De solo koperblazers zorgen nog af en toe voor aangename intermezzo's, maar die kunnen de beluisterbaarheid van het grote middendeel nauwelijks hoger krijgen, daarvoor zijn ze te beperkt. Pas aan het eind van het album komt die bijzonder prettige Americana kleuring weer terug en vooral beide laatste tracks zijn dan ook prachtig, maar kunnen het geheel van de score niet op een topniveau van beluisterbaarheid krijgen. De waardering komt echter daardoor nog wel op 73 uit 100 punten.