Un Homme et une Femme

Dit is de eerste recensie uit de Francis Lai serie.

Volgende: Bilitis

Francis Lai is geboren in 1932 en in 2018 overleden. Hij was erg populair in de wereld van de filmmuziek, niet alleen in Frankrijk, maar eigenlijk overal. Lai schreef dan ook een groot aantal enorm succesvolle scores, voor films waarbij hij het geluk had dat deze films zelf ook successen werden, waardoor zijn naam gevestigd werd. Zijn specifieke stijl, die een beetje naar het romantische neigde, sprak dan ook bij velen tot de verbeelding.
Ik begin deze serie met zijn eerste echte filmscore, waarmee hij gelijk doorbrak.

De Franse film Un Homme et une Femme is geregisseerd door Claude Lelouch (Le Voyou, Les Uns et les Autres, Les Misérables). Lelouch schreef ook het scenario, samen met Pierre Uytterhoeven. Het budget voor de film was erg beperkt, waardoor een deel van de film in zwart-wit is opgenomen en ook waren de dialogen niet helemaal uitgeschreven, waardoor er op de set regelmatig geïmproviseerd moest worden. Desondanks, of misschien wel daarom, is de film erg goed ontvangen door de critici en won vele prijzen, waaronder Golden Globes en Oscars. De film was ook in de bioscopen een groot succes, niet alleen in Frankrijk, maar over de hele wereld.
Het verhaal draait om weduwe Anne Gauthier (Anouk Aimée), die getuige is geweest van het ongeluk van haar man die stuntman was. Ze moet nu haar schoolgaande dochter alleen opvoeden. Ze wonen in Noord-Frankrijk, maar zij werkt in Parijs. Op een dag ontmoet ze Jean-Louis (Jean-Louis Trintignant), die weduwnaar is en ook in Parijs werkt. Hij woont met zijn zoon in hetzelfde stadje als zij. Maar hij is racewagen coureur...

De muziek bij deze film is de allereerste volwaardige score voor een bioscoopfilm die Francis Lai gecomponeerd heeft. Lai, geboren in Nice, Frankrijk, had geen muzikale ouders en heeft zich de muziek helemaal zelf eigen gemaakt en begon daarbij met de accordeon. Later schreef hij de muziek voor liedjes, o.a. voor Edith Piaf. Zo kende hij ook Pierre Barouh, die teksten voor liedjes schreef. En Barouch kende filmregisseur Lelouch, die hij voorstelde om voor zijn films eens naar de muziek van Lai te luisteren, omdat hij vond dat de muzikale stijl van Lai perfect bij de filmstijl van Lelouch paste. En zo gebeurde het. Lai heeft vervolgens meer dan dertig scores voor films van Lelouch gecomponeerd.

Maar Lai's carrière in de filmmuziek begon met Un Homme et une Femme, in 1966. En zijn muziek voor deze film is wereldberoemd geworden. Wie kent niet de wat zwoele vrouwenstem die 'da ba da ba da' zingt? Dat thema met die vijf tonen hoort onlosmakelijk bij het thema voor deze film, de track waar het album mee opent. Het is een track met een lichte jazzy kleuring met Braziliaanse invloeden en de vrouwenstem zingt haar 'tekst' op een wel heel ontspannen manier, zo losjes dat het een beetje lijzig klinkt. Toch was dit thema een enorm succes, ondanks dat de muziek bij platenmaatschappijen niet in de smaak viel en Lai het toen maar op eigen houtje heeft uitgegeven. De rest is geschiedenis.
Bij de vierde track op het album krijgen we een song-versie van deze titeltrack te horen, waarvan de tekst is geschreven door Pierre Barouh, die ook de 'uitvinder' is van die bekende tekst 'da ba da ba da', die Lai vervolgens integreerde in zijn instrumentale versie. De song wordt gezongen door Nicole Croisille, die hiermee van grote onbekende een grote bekende is geworden. Barouh zingt mee, maar blijft iets meer op de achtergrond.

Na de openingstrack volgen twee songs op het album van Pierre Barouh. De eerste is 'Samba Saravah', een Zuid-Amerikaans gekleurde song, mede gecomponeerd door Baden Powell en gebaseerd op een Braziliaanse song in de wat oudere bossa-nova stijl, die geheel wordt gezongen door Barouh. Hij praat ook voor een deel in de song, die toch een beetje zeurt.
De tweede song is 'Aujourd'Hui C'est Toi' met muziek van Lai en een tekst van Barouh. De song wordt gezongen door Nicole Croisille en heeft ook weer die bossa-nova stijl die toch een beetje op een jazzy manier wat zeurt. Deze song is door Lai hergebruikt in de film Vivre Pour Vivre, maar wordt daar in het Engels gezongen.
Op het album volgen nog twee songs, waarvan de muziek geschreven is door Lai en de tekst door Barouh. De song 'A L'Ombre de Nous' is een ingetogen chanson, met een soort hartslag en een wat licht triestige kleuring, die het een wat sombere song maakt. De orgelachtige klank en het pianospel maken de muziek nog heel acceptabel.
Nicole Croisille en Pierre Barouh zingen vervolgens 'Plus Fort que Nous', waarbij Barouh nogal eens wat onzuiver zingt. De wat trage en eveneens wat triestige song heeft een nogal jazzy kleuring, die mij niet aanspreekt.

De melodie van de song 'Plus Fort que Nous' wordt instrumentaal gespeeld door een orkest, waarbij een trompet de melodie ten gehore brengt. Deze track heeft veel minder een jazzy kleuring dan de gelijknamige song en ligt daardoor gelijk al veel prettiger in het gehoor, wat wellicht ook komt door de trompet die boven de orkestrale muziek uitkomt.
De instrumentale versie van 'Aujourd'Hui C'est Toi' klinkt veel steviger en strakker dan de song met dezelfde titel. Dat komt vooral doordat Lai hier een voortdurend stevige percussie achter gezet heeft en strijkers en koperblazers de zangstem overgenomen hebben. Ook deze track ligt daardoor veel prettiger in het gehoor dan de songversie hiervan.

Het album sluit af met een soort van snelle versie van de themamelodie, met een jazzachtige percussie en elektronische klanken die de melodie spelen als een soort heldere, wat hoge pianoklanken, die echter meer als een keyboard klinken. Overigens hoor je een soort cafépiano in de achtergrondmuziek. Ook de zangstemmen van Croisille en Barouh zijn in deze track flink up-tempo.

Kortom, met zijn score voor de Franse film Un Homme et une Femme heeft componist Francis Lai geschiedenis geschreven. Het is zijn grote doorbraak geworden, die ook aan de basis lag van zijn Oscarwinnende score voor Love Story van vier jaar later. De themamelodie is vooral bekend geworden door de gezongen klanken 'da ba da ba da', van zangeres Nicole Croisille en zanger/tekstschrijver Pierre Barouh, die nog een aantal andere songs op dit album zingen, vaak in een wat zeurderige jazzy stijl. Op een na zijn die melodieën allemaal door Lai geschreven, terwijl zijn instrumentale tracks veel minder jazzy overkomen en daarmee veel prettiger in het gehoor liggen. Vanwege de duidelijk minder aansprekende songs op dit album komt de waardering als luisteralbum, los van de film, niet hoger dan 59 uit 100 punten.