De Smaak van De Keyser

Eén heeft er na “Katarakt” een nieuwe reeks bij - ditmaal gedraaid op peperdure pelicule - die zich afspeelt in de landelijke gebieden rond Hasselt. “Limburg boven!” denk je dan spontaan. Na een monsterlijke publiciteitscampagne - waarbij dezelfde reclame keer op keer tussen de tv-programma’s tot vervelens toe werd herhaald- ging op zondag 7 december 2008 de nieuwe fictiereeks eindelijk van start. De bedenkers van “Katarakt” Frank Van Passel en Jan Matthys sloegen de handen opnieuw in elkaar en bedachten een verhaal rond drie generaties jeneverbrouwers. Wanneer George De Keyser komt te overlijden, wordt zijn kleindochter ingeschakeld om het verleden van oma Helena te reconstrueren. Al vlug blijkt dat Helena even voor de Tweede Wereldoorlog verliefd werd op Georges beste vriend Alfred die, nadat hij haar ten huwelijk had gevraagd, sneuvelde in verdachte omstandigheden. Klinkt verdacht bekend, niet? “De Smaak van De Keyser” doet verdacht veel denken aan “Un Long Dimanche de Fiançailles” qua verhaallijn als beeldmontage en kleurgebruik. De flashbacks zijn erg fragmentarisch en breken het verhaal. Hopelijk wordt het tempo ook flink opgekrikt, want de eerste twee afleveringen kropen voorbij.

De muziek van de hand van Wim De Wilde lijkt dan weer een kruising van de score van Howard Shore voor “The Departed” en Alberto Iglesias’ composities voor Almodovar. De soundtrack valt uiteen in drie grote delen. Ten eerste is er de source music die rijkelijk aanwezig is tussen de score. “Mein Garmisch” en “La Paloma” zijn lekker ouderwets krakende opnames die je helemaal terug meenemen naar de jaren ’40. “Ich möcht wieder einmal die Heimat seh’n” is dan weer een teder klassiek aria voor solosopraan en sluit het album in alle sereniteit af, haast al een elegie. Ten tweede zijn er de Spiegeltent-tracks, die eenmaal een cadans en een tweedemaal een wals te berde brengen. Boom-bal liefhebbers zullen smullen van deze nummers. Persoonlijk ben ik er niet echt voor te vinden. Vooral de “Spiegeltent-Cadans” is luidruchtig en zonder al te veel charme. Uiteindelijk blijken de tracks leuke gimmicks die weinig om het lijf hebben. Iets beter gelukt is de trompet die gelieerd met George een solocue krijgt in “Trompet 1939”. De compositie is haast een hybride van een Jazz-track van George Baker en de “Bolero” van Ravel. Bevreemdend maar toch mooi om naar te luisteren.

Gelukkig is er nog de achtergrondmuziek van De Wilde die doordacht wordt geconstrueerd door middel van een strijkorkest aangevuld met solo’s voor de gitaar, de accordeon en een enkele keer een piano. De begingeneriek is jammerlijk geen blijver. Daarvoor is de solo voor de gitaren, bijgestaan door keyboards en lichte strijkers te moeilijk. Waar het thema van “Katarakt” nog uitblonk in herkenbaarheid, is dit bij “De Smaak van De Keyser” veel minder het geval. Gelukkig componeerde De Wilde ook nog een tweede thema “Smaak” die heel wat opvallender is. De strijkers nemen het voortouw en stuwen een melancholische melodie voort die opvalt door haar vakkundigheid en broosheid. Het thema blijft een mooie stijloefening zonder meer, net niet klef genoeg om zeemzoeterig te worden en precies gedoseerd om niet mateloos depressief van te worden. Het thema wordt regelmatig doorheen de soundtrack gebruikt en krijgt een daadwerkelijke reprise in de voorlaatste track met een iets gewijzigd arrangement en een toevoeging van rustig getokkel op de gitaar die de melodie wat meer warmte geeft.

Tussen deze twee uitwerkingen staat nog meer knappe score die misschien iets te moeilijk is om op ruime schaal gewaardeerd te worden. “Alfred” bijvoorbeeld is een virtuoze track voor de gitaar die haast Oosters klinkt en veel weggeeft van de gitaarsolo’s die Armand Amar schreef voor de film “Indigènes”, toevallig ook een oorlogsdrama. De melodie wordt vlekkeloos over geloodst naar de volgende track “Helena & Alfred” waar de strijkers en nog wat later de accordeon hun intrede doen en het geheel een triest cachet meegeven. Opvallend is hier de gelijkenis met de score voor de Almodóvar-prent “Todo Sobre Mi Madre” (“All About My Mother”) van muziek voorzien door Alberto Iglesias. Hoe de haast Latinoachtige muziek de beelden ondersteund blijft nog een prangende vraag. Ook “Elixir d’Helena” baadt in een Oosterse sfeer die wordt opgeroepen door de knappe gitaarsolo’s. “Smaakkwartet” is dan weer muziek voor strijkers avant la lettre. Merk vooral de mooie cello’s op die warm en aardkleurig klinken. Hele knap! Maar ook de innemende accordeon en de hoogopwaaiende violen in “Helena & George” zijn heerlijk gearrangeerd en nemen de luisteraar mee naar de wortels van een tragische liefdeshistorie. “Dood Alfred” is dan weer een voorspelbare track met een diepe cello als hoofdrolspeler.

“De Smaak van De Keyser” is na “Christmas in Paris” de tweede Vlaamse score die erg mooi en aangenaam is om naar de luisteren. De sound is af en de opnames zijn kristalhelder. De arrangementen zijn slim bedacht, maar maken de melodie soms nodeloos ingewikkeld in een nummer als bijvoorbeeld “Alfred” die het minder geoefende oor wel eens zouden kunnen afschrikken. De twee spiegeltent-cues zijn stoorzenders en had ik liever op het einde van het album gezien, zo ook de liedjes. Een andere teleurstelling is de korte speelduur. De score zelf neemt een kleine 20 minuten in beslag, wat niet opweegt tegen de duur van de serie zelf. Is er misschien niet meer score geschreven? Het blijft tot nu toe een raadsel. Ook de belachelijk hoge aankoopprijs is een pijnlijke affaire. Bijna twintig euro voor dertig minuten muziek is toch wel iets te veel van het goede. Niet dat de prijs de muziek niet waard is! De Wilde schreef een beklijvende maar misschien niet al te vernieuwende score voor “De Smaak van De Keyser”. Natuurlijk blijft de soundtrack een must-buy voor diehardfans van de serie. Maar ook voor filmmuziekliefhebbers is de aankoop te overwegen. Als je houdt van mooie, rustige en trieste muziek die degelijk gearrangeerd is, dan ben je bij deze score aan het juiste adres. Al bij al een heel verdienstelijke soundtrack die jammerlijk veel te kort duurt.

Sinds "Stille Waters" is elke nieuwe serie die op "Eén" verschijnt een topper ! Katarakt, het bedrijf in Haspengouw, was duidelijk gericht op het stimuleren van het toerisme, en nu krijgen we "De Smaak Van De Keyzer". Aangezien het landschap hier niet primeert over de verhaallijn, kunnen we inderdaad spreken van een "topper". Maar ik geef Tom H. gelijk als hij zegt dat hij hoopt dat het tempo de hoogte ingaat. De afleveringen nemen hun tijd om het verhaal te vertellen, en echt véél gebeuren zit er niet in. Maar ja, dat wachten we dan maar af zeker?

Maar wat genoemde series gemeenschappelijk hebben was uitmuntende muziek. Stille Waters was mystieker, gericht op spanning en mysterie, het was echt een uitzonderlijke muziek. Katarakt en De Smaak Van De Keyser zijn veel volkser.
Het thema Smaak dat wordt geïntroduceerd is een thema dat vaker terugkomt over de serie. Het is een kort muziekstukje, dat goed in het gehoor ligt. De tweede track is veel gemoedelijker, volkser, door die gitaar. Dat volkse blijft terugkomen over de soundtrack, en komt volledig tot uiting in Helena en Alfred. Gemoedelijk, rustig.
Mein Garmisch is een Deutschen Slachger die wederom dat volkse benadrukt, maar voor mijn part er echt uitgelaten mocht worden. Als je de eigen composities van Wim De Wilde hoort en dan tegenover deze smartlap ... Enfin, passons.
De score verloopt heel traag, maar in tegenstelling tot de serie zelf, vertelt de muziek meer dan de beelden. Maar hetgeen wat we nu horen is een greep uit de composities van Wim De Wilde.

Deze score is goed, maar verre van perfect. Soms langdradig, die smartlap mocht eruit, de operatrack brengt wel een meerwaarde. Maar het is niet overweldigend speciaal.
Toch, emotioneel is deze score top.

Het valt me op dat de Vlaamse Score tegenwoordig van een hoog niveau is. De score van Christmas in Paris, "de laatste film van een levende legende", is ook een geweldig emotionele score. Doe zo voort, Vlaanderen!