Williams is de laatste in zijn soort. Werkelijk waar. Jerry Goldsmith, Elmer Bernstein en Basil Pouledris en nog vele anderen zijn ondertussen allemaal overleden, en Morricone is met pensioen. Maar Williams (hoewel we sinds Memoires of a Geisha ook niets meer van hem gehoord hebben) gaat door. 's Werelds bekendste en waarschijnlijk ook beste filmcomponist weet wederom te imponeren met een ijzersterke soundtrack.
Sinds Raiders of the Lost Ark, een film die alweer dateert uit 1981, is niet alleen het project waarmee het allemaal begon, maar zowel George Lucas als John Williams en Steven Spielberg geven toe dat het een droomproect voor hun was. Indiana Jons and The Temple of Doom werd wereldwijd wat minder positief ontvangen, maar was muzikaal een excotische en vooral wilde score geworden, en schaart zich moeiteloos tussen klassiekers als The Lost World en King Kong, van Max Steiner. Indiana Jones and The Last Crusade was echter de grote winnaar: het was veel volwassener, en het thema voor de Heilige Graal, en het thema dat Williams voor Indiana Senior en Junior schreef was beschaafd en prachtig om naar te luisteren.
Nummer een is een van 's werelds meest bekende deuntjes: The Raiders March. Het is de echte Raiders' versie die je herkent aan de reprise van Marion's Theme die erin is verwerkt. Het klinkt bijna precies hetzelfde, maar dan wat, ja ik zeg het toch, verser, opgepoetster. De blazers en slaginstrumenten komen gewoon wat beter uit de verf.
Toen Williams het thema voor Raiders of the Lost Ark schreef, had hij twee thema's, en het was Spielberg die op het idee kwam ze samen te voegen. Zo is een van 's werelds meest bekende deuntjes ontstaan.
The Call of the Crystall.
Het begint dreigend, met veel blazers, en tokkelinstrumenten ,(ik weet niet veel van synths, maar volgens mij wel, verbeter me maar hoor!). Rond 1:00 spanningsopbouw die wat tam eindigt. Hierna een soloblazer, die het Crystal-theme speelt. Er komen erna strijkers bij die alles wat naargeestig laten klinken. Het dreigt zelfs groots te worden. Blazers en trommels, wat klinkt het prachtig, het doet me denken aan The Miracle of the Ark. Het eindigt typisch Williams, op dezelfde manier zoals dat werd gedaan met Revenge of the Sith's Battle of the Heroes. Het past erg bij de schoonheid die de schedels van Lucas hebben meegekregen. Het is een naargeestig nummer, dat in de film erg goed werkt, en voor de liefhebbers van wat rustigere muziek zullen het waarderen. The adventures of Mutt is vrolijk, druk en kitsch. Zie het als Aunt Marge's Waltz (Harry Potter and the Prisoner of Azkaban) meets Scherzo for Motorcycle and Orchestra van Indiana Jones and the Last Crusade. Het klinkt vrolijk, sympathiek en vrijwel zorgeloos, en bestaat voornamelijk uit percussie, met snelle strijkers erdoor heen, en snelle blazers die voor sfeervolle flarden zorgen van de Raiders March.
Irina's Theme
In Riaders of the Lost Ark en The Last Crusade hadden we de donkere, zware, millitaire tonen voor de Nazi's, geïnspireerd door de typische muzieksoort in de jaren 40. Het klinkt dreigend, en ik moet toegeven dat Williams betere thema's heeft gehad. Strijkers en dramatische koperblazers zorgen voor een verschrikkelijk trieste, en soms pompeuze track. The Snake Pitt is verwant aan atonale nummers die Williams schreef voor de gedrochten die Indy tegenkwam in de eerste drie films. Nouja, eigenlijk kwamen Karen Allen, Kate Chapshaw en Alison Doody er bekaaider van af dan Harrison.
Williams waagt met dit nummer een ode aan zijn eigen werk te maken, maar het is hem vergeven. Zenuwachtige, toch entertainende track, die zorgt voor komedie vs spanning. Hoppende blazers tegen snelle strijkers. Lekker om te beluisteren.
6 The Spell of the Skull
Williams hercomponeert zijn prima luisterbare thema voor de Ark of the Covenant uit de eerste film (die we in dit deel opnieuw tegenkomen). Hierna wordt het een stuk serieuzer: dramatische blazers, en donkere versies van The Raiders March. Maar dan bombardeert Williams ons met iets wat we niet van hem kennen: een korte snelle percussie, die ik alleen had verwacht van percussiemeester Powell. Hierna gaat hij weer over naar Williams spanning, en dat met prettige combinaties van instrumentale keuzes.
7 The Journey to Akator
De reismuziek in de Indiana Jones films wordt altijd vergezelt met De Raiders March. Dit is de mooiste versie ervan! Een wat traag begin, maar dan een zeer fijne en welkome Raiders March. Hij is vrolijk, en klinkt heerlijk avonturistisch. Hij klinkt hierna heerlijk speels, stopt even, en gaat grootst verder, en klinkt wat scheller, en eindigt met een lange noot. Hierna krijgen we ineens iets vreemds: Muziek a la Mexico.
8 A Whirl trough Acedeme
Williams op zijn best: actie, met korte percussie en riffs. Het refereert allemaal wat te veel op the Adventures of Mutt, maar echt storen doet dat niet, sterker nog het is een van de leukere nummer op de score.
RM keert soms terug, maar klinkt paniekerig (deze scènes speelt zich af in een motor achtervolging in een universiteit), zwaar koper wordt weggespeeld door snelle slaginstrumenten.
9 Return
Eerst nog even Irina's Theme en daarna Het thema van de Skull.Het vind plaats tijdens een van de meest intrigerendere scenes in de film.
The Jungle Chase is een van de sterkere actietracks van Williams ooit, maar in de film is het nóg beter. Na de bombastische inleiding van Irina's thema, komt Mutt's thema paniek zaaien, en daarbij klinkt een zwaar spanningsmoment, dat lijkt op Star Wars 3 meets Ben Hur. Hierna klink er toch echt wel de herkenbaarheid met The Desert Chase. Rondt 2:30 klinkt het hele gigantische orkest, dat groots prachtige spanningsmuziek aflevert.
Af en toe hoor je een aanloop naar de Raiders March, maar de sprong komt nooit. Spectaculair. Oranella's Cradle is de enige saaie track. Er gebeurt niks en er valt maar weinig te herkennen.
Grave Robbers kent een traag begin, met hier en daar etnische slaginstrumenten, en zelfs even een orgel, en dan: actiemuziek á lá War of of the Worlds. Het klinkt allemaal heerlijk bombastisch, maar neemt ook zo zij pauzes.
Ik kan niet stoppen met het opnoemen van eerdere soundtracks van Williams, dit is gewoon een feest van herkenning! Het begin van The Secret Revealed and the City of Gold doet je denken aan Raptor Room van Davis (een adoptie van Williams eigen Jurassic Park), met vlagen van Palpatine's Teachings. Rond de tweede minuut wordt het allemaal erg dramatisch, en wordt de Crystall Skull theme voluit gespeeld. Het is duidelijk dat er iets groots word getoond op het scherm. Rond 4:20 wordt er wat suspense bij gegooid. Het klinkt apocalyptisch en verschrikkelijk spannend.
Secret doors and Scorpions Opent met een korte flirt naar de Riaders March het Crystall Skull thema. Bij 1:32 klinken er keiharde, schelle blazers, kopers en alles erop en eraan. Het klinkt als een grote zucht, en houdt erna ook weer op.
Oxley's Dilemma herbergt een stijl die ik niet ken van Williams, en ik heb bijna al zijn soundtracks. Lage fluiten, lage drums, een xylofoon, en een perfecte spanningsboog. Het thema voor de Crystall SKull steekt groots de kop op, met erna enkele etnische klanken.
Ants! is dan weer heerlijk chaotische muziek, compleet verwant aan de atonale tracks voor de soortgenoten in eerdere films. Het is bijna hetzelfde uitgevoerd zoals Wiliams dat eerder deed met zijn klanken voor the Geonosians in Attack of the Clones. Zware blazer nemen het op tegen hun lichtere variant. Veel zware percussie, wederom met enkele keiharde drums ertussen, en zelfs een vleugje Raiders.
In Temple Ruins and the seret Revealed is het duidelijk dat we de climax naderen. Na het zachte begin kunnen Williams' musici zich uitleven met het Crystall Skull theme dat erg vaak word gebruikt, maar wel op een goede manier. De Spanningsopbouw, is Williams' beste sinds Jaws (ja echt!), maar helaas schijnt er nooit een climax te komen, wat de track toch wat minder maakt. Helaas.
In The Departure laat Williams geen enkele steek vallen, en brengt een kort bezoek aan zijn werkwijze voor Close Encounters of the Third Kind, niet in de laatste plaats vanwege het onderwerp van de scéne. Het is duidelijk dat Ford en zijn kompanen uit iets instortend proberen te ontsnappen. Irina's Theme klinkt weemoedig mee, en erna volgen zware blazers, en de track is doorspekt van Raiders March. Rond 1 minuut houdt dit op, en wordt het wat rustiger. Rond 1:35 nemen we een fantastische aanloop, die wat wegheeft van de manier waarop dat wordt gedaan in The Temple of Doom. Korte maar fijne track.
Tijdens de Finale klinkt het prachtig romantische Marion's Theme zacht, triomfantelijk en gewoonweg mooi. Dit vond ik altijd al een thema die vaak over het hoofd gezien wordt, maar zich kan meten met Princess Leia's Theme. En dan een zeer triomfantelijke Raider's March. Hij klinkt exact hetzelfde, maar dan wat ja, opgepoetster. Het gaat raar en lelijk over in een grootste versie van Irina's theme, en daarna over in het vrolijke Mutt's theme. Maar Williams zou zichzelf niet zijn als hij niet zou afsluiten met de twee mooiste thema's uit deze legendarische serie: Marion's Theme en the Raiders March, die triomfantelijker klinkt dan altijd, en leuk wordt gevarieerd. En natuurlijk geeft Williams een gigantische dreun na, met een magnifieke, knallende afsluiter.
De soundtrack is misschien wel de meest geanticipeerde van het jaar, en de vervullingen worden helemaal waargemaakt. Deze soundtrack heeft zo zijn zwaktes, maar heeft niet iedere soundtrack dat? Voor de rest bewijst Williams nog steeds de koning te zijn in de wereld van Filmmuziek. Hij zorgt er voor dat de componisten van National Treasure, The Mummy en zelfs Hans Zimmer met zijn avonturenscores zich toch wel even achter hun oren moeten krabben. Zijn score klinkt af en toe zo goed dat je je echt afvraagt of je in kan wachten tot zijn volgende werk.
Williams heeft nooit voorgehouden dat hij nog een Indiana Jones film zou willen componeren, en ook de cast en crew ziet geen echte problemen erin, behalve hun agenda dan misschien. Williams is trots op zijn eerdere samenwerkingen met de ''Wonderboys'' van Hollywood, en kan ook deze keer trots op het resultaat zijn.
''Ik vind het prachtig dat mensen kennelijk zo van mijn werken houden, dat ze sommige stukken tot de laatste noot kunnen meeneuriën. Tijdens mijn concerten beschouwen ze mij als een soort superster. Ik voel me daar gevleid en vereerd door.''
Nou Meastro John Williams, de eer is geheel van onze kant.