Doctor Who
Doctor Who: Series 1 & 2

God, ik heb een nieuwe obsessie. Even dacht ik dat het gebeurd was, dat in mijn leven als harde werkmens geen plaats meer zou zijn voor fanatieke beslommeringen, dat ik nooit meer als een bezetene zou aftellen naar een film, soundtrack of een aflevering van een tv-serie. Vroeg opstaan, half slapend pendelen naar Brussel, de 8 uur op kantoor proberen nuttig door te brengen, enkel nog gefocust op de “serieuze dingen des levens” en zeker niet dagdromen over wat er in het zevende Harry Potter-boek zou kunnen gebeuren, hoe Desplat’s muziek voor The Golden Compass zal klinken, en tv, goh, ik ben met niets meer mee…
Tot ik erg toevallig op een zaterdagmiddag rond 14h (!!) een episode van de Britse sci-fi serie Doctor Who op Eén meepikte. Slechts één aflevering, maar het was genoeg om mijn verloren gewaande neiging tot obsessie terug te roepen (en ik ben er eigenlijk niet zo kwaad om!).
Via “de buzz” op het internet had ik al het nodige over Doctor Who opgevangen: de serie, gestart in 1963, is het langstlopende sci-fi programma ooit en gaat over een tijdreizende Time Lord. Na een niet zo goed onthaalde film ergens midden in de jaren ’90 werd de serie naar het rijk der nostalgie verbannen… tot in 2005 Russell T Davies (drijvende kracht achter de reeks Queer as Folk) het concept nieuw leven inblies.
Het werd een fenomenaal succes, met kijkcijfers die het programma geregeld in de top 5 van meest bekeken programma’s deed belanden. Ondertussen is de nieuwe reeks in Engeland al aan haar derde seizoen toe en zijn er ook al concrete plannen voor een vierde…

Jammer genoeg lijkt dit succes vooral over het kanaal te blijven hangen. Hiervoor zijn waarschijnlijk verschillende redenen:
(1) het is sci-fi, een genre dat hier bij ons niet meteen bij het grote publiek aanslaat (kijk maar naar het verschil in kijkcijfers tussen het uitstekende Battlestar Galactica en Witse…)
(2) hoewel de serie op en top Brits is, lijkt ze toch heel “on-BBC”. BBC is bij het grote publiek eerder synoniem voor degelijke kostuumdrama’s en detectives, meer “conservatieve” en “verantwoorde” dingen dus (ik laat hier de “over the top” komische reeksen even uit beschouwing, want anders gaat mijn theorie niet meer op ;-)). Als je dan het BBC-logo ziet, gevolgd door een ruimteschip dat in Big Ben crasht, windenlatende aliens die zich verstoppen in mensenhuid of zelfs een openlijk biseksueel personage, dan klopt dit plaatje niet meer…
Ik vind het allemaal erg verfrissend, maar mensen die een kostuumdrama verwachten over een dokter die ergens in een klein plattelandsdorp verliefd wordt op de rijke dochter van de graaf en daarbij ook nog eens een moord oplost, … wel, die zitten er goed naast…
(3) het uitzenduur! Wie kijkt er in godsnaam op zaterdagmiddag, 14h, naar televisie? Ik, blijkbaar, maar daar gaat het niet om (en het was ook toevallig… ;-)). Het feit is, hoe kan het dan een (groot) publiek bereiken? Goh, ik wil zeker niet dat Doctor Who in de plaats van de zoveelste herhaling van FC de Kampioenen wordt uitgezonden (ik zou niet durven!), maar rond 18h op Ketnet (het doelpubliek zijn vooral kinderen rond de 12 jaar, én hun (groot)ouders) ‘s zaterdags, dat moet toch lukken?
Goed. Ik heb me eventjes laten gaan, vrees ik (sorry B, ik weet dat ik beloofd had de inleiding kort te houden, maar het is sterker dan mezelf…).

Filmmuziek… daar gaat het hier om. En over filmmuziek gaat het enkel verder nog gaan…
In december 2006 bracht Silva Screen een soundtrack uit met de muzikale “hoogtepunten” van de eerste twee seizoenen van de nieuwe serie.
En omdat ik er zin in heb, ziehier nog eens een lange track-by-track analyse (voor diegenen die gewoon willen weten wat ik er van vond: scroll gewoon door tot de laatste paragraaf).
(OPGELET: SPOILERS, zij het erg gering)

(1) Doctor Who Theme – TV Version
Gold heeft het aloude thema van Ron Grainer, dat al meegaat uit 1963, een kleine opknapbeurt gegeven. Naast de elektronische klank, is er nu ook plaats voor klassieke instrumentatie. Belangrijkste “toevoegsels” zijn het strijkers-ostinato en de geluidseffecten voor de TARDIS (de Doctor’s ruimteschip) in de “Time Vortex” (een soort “wormgat” waardoor in tijd en ruimte kan gereisd worden).
Het thema wordt in elke episode gebruikt bij de “opening titles” en werkt erg goed in de serie.

(2) Westminster Bridge
Na een korte introductie met een meer klassieke instrumentatie, volgt een sterke synthbas met drum, waarop vervolgens een elektrische gitaar en geleidelijk aan ook strijkers en koper hun weg gaan. Het doet me sterk denken aan spionage-muziek à la Alias en Bond.
De muziek is voor het eerst te horen in “Rose” (eerste episode van seizoen 1), maar komt ook in latere afleveringen geregeld in flarden terug.

(3) The Doctor’s Theme
Melanie Pappenheim’s zachte stem is op drie tracks te horen. Hier is ze de muzikale stem van de Doctor en verwijst ze naar zijn mysterieuze achtergrond, zijn eenzaamheid, …
Vooral de piano en dwarsfluit rond 1’03 zorgen voor een tedere noot.
Een mooie, korte track.

(4) Cassandra’s Waltz
Zalige muziek voor een zalig theatrale slechterik: Cassandra, “de laatste mens”, maar door al haar plastische chirurgie niet meer dan een opgespannen stuk vel (episodes “The End of the World” en “New Earth”).
Het is een heerlijk walsje, gemeen en speels, dat wel wat wegheeft van de begingeneriek van Midsomer Murders (dezelfde spookachtig synth), maar hier in dialoog met de piano.
Geleidelijk wordt de melodie ondersteund door het orkest, met vanaf 2’10 ook de rijke inbreng van de strijkers.
De track wordt mooi afgesloten.

(5) Slitheen
Ook de windenlatende aliens uit mijn inleiding hebben hun eigen actiemuziek, wanneer in “Aliens in London” hun ruimteschip Big Ben ramt.
Energieke actie met strijkers op ritmische percussie en koper. Vanaf 0’50 worden de rollen omgedraaid: koperblazers brengen de hoofdmelodie en de strijkers zorgen nu, samen met de percussie, voor het voortstuwende ritme. Knap gedaan.

(6) Father’s Day
Deze track bestaat uit twee delen. De trieste piano (met harp in het begin) -melodie wordt heel mooi gebruikt wanneer Rose beseft (in de episode “Father’s Day”) dat haar ouders niet het beste koppel ter wereld waren. De muziek komt ook terug in “Parting of the Ways”, wanneer de Doctor zich verplicht ziet één van de moeilijkste beslissingen uit zijn leven te maken…
Het tweede deel (1’14) is opnieuw uit “Father’s Day”: synth en klarinet begeleiden het langzaam verschijnen van de TARDIS.
Vanaf 1’35 wordt de aanwezigheid van synths me persoonlijk iets te veel, wat de track iets van haar schoonheid doet verliezen…

(7) Rose in Peril
Begint meteen met de nodige spanning. De eerste seconden liggen dicht bij “Clockwork TARDIS” (Track 12 – een thema voor de TARDIS?), maar strijkers (en zinderende synthbassen) leggen al snel de nadruk op een meer dramatische spanning die in 0’59 haar hoogtepunt krijgt.
Stuurt de Dokter hier Rose in “The Parting of the Ways” met de TARDIS naar huis?

(8) Boom Town Suite
Na een optimistisch “suburbia-“gevoel (de wals doet me aan iets doet denken, maar ik weet niet wat!) met strijkers en elektronische elementen, volgt een eerder depressief stuk, met trieste cor anglais (een soort hobo, heb ik me laten vertellen). Alien Margaret (geen idee meer wat haar echte naam is) Slitheen lijkt iets meer voeling/medelijden te hebben gekregen met de aardbewoners.
Er is een onderscore van strijkers en synth en af en toe treedt zacht een piano op de voorgrond.
Eén van de meest kalme tracks.

(9) I’m Coming to Get You
Opnieuw DRAMA, met hoofdletters! Vol passie belooft de Doctor in “Bad Wolf” aan Rose dat hij haar uit de klauwen van de Daleks (ongeveer de ergste aliens die er zijn) zal komen redden. De muziek ligt erg dicht bij “Rose in Peril”: zware strijkers, koper en nu ook de toevoeging van een koor. Krachtig.

(10) Hologram
Sprankelende piano en magisch koor en strijkers.
Ook deze muziek sluit aan bij track 7 en 9 en hoort ook bij de episodes “Bad Wold” en “The Parting of the Ways”.
Vanaf 0’43 wordt de muziek iets minder overweldigend, maar daarom niet minder magisch: met glinsterende belletjes, hier en daar een harp, onopvallende synths op de achtergrond en piano. Langzaam wordt opnieuw naar een climax gebouwd (1’47) die op een nogal melige manier (1’53) verder wordt uitgewerkt.
Geen idee wat er precies gebeurt, maar het klinkt allemaal nogal “reddingachtig”.

(11) Rose Defeats the Daleks
Rose komt met de TARDIS de Doctor te hulp en weet als “Bad Wolf” de Daleks te verslaan.
De muziek is verder in de trant van tracks 7, 9 en 10 (allemaal uit dezelfde episodes).
Na een zachter begin (het thema van de Tardis?) opnieuw vol orkest en zware aanwezigheid van het koor, met de zinderende aanwezigheid van het Tardis-thema (?) ertussen (Rose is “Bad Wolf” geworden door in het hart van de Tardis te kijken).
Krachtige chaos.

(12) Clockwork Tardis
De Doctor neemt Rose in de TARDIS mee op haar eerste trip doorheen tijd en ruimte (“The End of the World”). Onder begeleiding van deze speelse muziek (thema van de TARDIS?) zet hij de coördinaten.
De melodie wordt langzaam opgebouwd, met steeds meer en meer instrumenten: in het begin klinken slechts enkele houtblazers op een militaire percussie, dan volgt het koper met pizzicato strijkers en belletjes en uiteindelijk speelt heel het orkest mee.
Mooi en speels.

(13) Harriet Jones, Prime Minister
Een trage hymne, statig en tragisch. De muziek is zowel te horen in “World War Three” (wanneer de alien Slitheen de Verenigde Naties vragen de codes voor de kernbommen vrij te geven) als in “The Christmas Inavsion”, waarin Harriet Jones, Prime Minister, de Doctor in een tv-toespraak om hulp vraagt.
Het zijn vooral de strijkers die hier op gepast dramatische wijze het hoogste woord voeren, met hier en daar koper, dat vooral in een tussentijdse climax opflakkert.
De track eindigt open.

(14) Rose’s Theme
Een erg mooi, elegant en bijna romantisch thema, voor het eerst te horen in “The End of the World”, wanneer Rose het einde van de planeet Aarde gadeslaat.
Piano zet zacht de melodie in, waarna ze energieker wordt hernomen door strijkers en houtblazers (0’58).
De muziek straalt een zekere naïviteit uit en lijkt zo de jonge leeftijd van het personage de benadrukken. Haar ontmoeting met de Doctor opent een hele nieuwe, wondere wereld …

(15) Song for Ten (Neil Hannon)
Opgewekt en helemaal “feel good”, te horen in “The Christmas Invasion”, wanneer de tiende Doctor (“Ten” uit de titel) zijn nieuwe tenue aan het uitkiezen is.
Zeer catchy pop-nummer, ondersteund door een klassieke instrumentatie.

(16) The Face of Boe
Een ietwat trieste pianomelodie, begeleid door synth. Een stuk dat erg populair is bij de fans. Ik geloof dat het voor de eerste keer opduilkt in “New Earth”, wanneer blijkt dat “The Face of Boe” meer is dan een een groot hoofd in sterk water…

(17) UNIT
Ritmische actie: gejaagde strijkers, nagalmende elektrische gitaar, sterke percussie.
Het stuk klinkt echter vrij “onaf” en “eentonig”: het herhaalt constant zichzelf en stopt ook vrij plots. Het vat wel goed de sfeer van de “geheime militaire UNIT-organisatie”…

(18) Seeking the Doctor
Tweede bijdrage van Melanie Pappenheim, opnieuw met een thema gelinkt aan de Doctor. Het klinkt voor de eerste keer in “Rose”, wanneer Rose op zoek gaat naar de identiteit van de mysterieuze Doctor. In de latere episode “Love & Monsters” wordt het voor ongeveer dezelfde reden gebruikt (wanneer de groep LINDA probeert te achterhalen wie de Doctor is).
De muziek lijkt bijna een gezongen variant op het hoofdthema.

(19) Madame de Pompadour
Mijn favoriete track. Zachte synth, strijkers, piano, harp/gitaar (?) en teder koor spelen (en zingen) een erg mooie, melancholische melodie. De track wordt knap opgebouwd (rond 1’50 die versnelde piano!)
Misschien zoek ik het wat ver, maar gezien de inhoud van “Girl in the Fireplace” (de episode waarin deze muziek voorkomt), zou het misschien nog kunnen: ik meen in het basisritme (piano en harp) een aftikkende klok te kunnen horen…
Vanaf 3’04 wordt een variatie van het thema hernomen door belletjes. De synths verdwijnen en langzaam dooft de muziek uit… Erg mooi.

(20) Tooth and Claw
Het contrast kan niet groter zijn. Harde ninja-kreten (een beetje à la Durmstrang in Harry Potter and the Goblet of Fire) en percussie kondigen meteen stevige actie aan. Er volgt een chaos aan ritmes waar zich vanaf 1’01 het hele orkest op stort. Overweldigend en krachtig. Het is vooral vanaf 1’42 dat alles goed losbarst: synth, koor, nog steeds op het ritme van de ninja-kreten, strijkers, koper, … alles werkt naar een grote climax die in scherpe akkoorden rond 3’22 bereikt wordt. Een hele ontlading.
De muziek hoort bij de weerwolf in “Tooth and Claw”.

(21) The Lone Dalek
Ik moet toegeven, één van mijn mindere tracks, ietsiepietsie te melig naar mijn bescheiden mening. Opnieuw een dramatische inslag, met veel strijkers en koor (dat hier wel door Elfman lijkt geschreven te zijn).
De muziek is voor de eerste keer te horen in “Dalek”, maar wordt in latere episodes vaak voor de dramatische momenten gebruikt.
Het motief dat de strijkers geregeld herhalen (vb rond 3’05) doen me denken aan Badalamenti’s muziek voor Un Long Dimanche de Fiançailles.
Het is zeker geen slechte track, maar ik heb het precies allemaal al eerder gehoord (en dan bedoel ik niet in een Doctor Who episode ;-)!).

(22) New Adventures
Deze track kan me veel meer bekoren.
We gaan opnieuw de Bond-tour op, nu met exotische, Oosters-aandoende strijkers, en ook geregeld effecten die toch nooit de snerpende kopers overstemmen.
De melodie van de strijkers rond 1’17 doet me gek genoeg l denken aan een gerestylde versie (en erg verre variant) van het hoofdthema uit Lawrence of Arabia…
In ieder geval, muziek naar mijn hart!

(23) Finding Jackie
Speelse gedrevenheid en dus een perfecte omschrijving van het personage Elton uit “Love & Monsters” die via Jackie (de moeder van Rose) meer over de Doctor wil te weten komen.
Ritmische strijkers, houtblazers, dwarsfluit en belletjes. De track eindigt in een sterke climax.

(24) Monster Bossa
Begint met veel koper en percussie, met hier en daar strijkers-pizzicato. Speels en exotisch (de houtblazers en strijkers rond 0’30).
Eerlijk gezegd geen idee uit welke episode het komt…

(25) The Daleks
Nog één van mijn toptracks.
Na een onrustig doch onopvallend begin zet plots, à la “Duel of the Fates”, het koor in. Samen met de strijkers en synth (opnieuw mooi complementair gebuikt zonder het orkest te overschaduwen) wordt het al snel bittere ernst. Rond 1’39 begint de melodie voor de Daleks langzaam door te breken en rond 2’42 kent ze haar overtuigend hoogtepunt.
De Daleks zijn ongeveer de meest gevreesde aliens, zeker door de Doctor (een oorlog tussen de Time Lords, het “ras” van de Doctor, en de Daleks heeft voor beide volkeren catastrofale gevolgen gehad). Qua design zijn ze anders niet zo indrukwekkend (ze lijken een beetje op groot uitvergallen zout- of pepervatjes), maar hun schrille “exterminate” en vooral deze donkere en erg intensieve muziek overtuigen al snel dat er met de Daleks niet te lachen valt!

(26) The Cybermen
Ook deze andere “slechteriken” krijgen hun eigen muziek. The “Cybermen” zijn omgebouwde, stalen mensen. Hun thema, dat aan het begin klinkt (0’00-0’14 + herhalingen doorheen heel de track) wordt gebracht door diep koper. Het thema gaat meer en meer op in spetterende actiemuziek met harde percussie en uiteraard ook koor. Er volgt rond 2’23 een mooie variatie op hun thema, waarna de actiemuziek in een steeds gejaagder ritme, opnieuw het hoogste woord voort.
Vanaf 4’10 klinkt een hele ontlading (ook een variatie op het thema) – de redding/overwinning lijkt nabij…

(27) Doomsday
De “modernste” track, te horen in “Doomsday”, rond het hartverscheurende afscheid tussen Rose en de Doctor.
Ritmische piano-akkoorden, zinderende synthbas en Melanie Pappenheim’s stem brengen een trieste melodie, tot ineens vanaf 1’20 een meer “pop-arrangement” doorbreekt, waarbij de melodie opnieuw herhaald wordt. Persoonlijk hoogtepuntje: de cello’s vanaf 2’24.
De muziek valt geregeld “stil” maar “herpakt” zich telkens weer, en ondanks zijn 5 minuten steekt de track nooit tegen.

(28) The Impossible Planet
Na een “horror”-begin, verandert de sfeer helemaal en wordt ze vooral erg droevig. Een solo-altviool brengt een erg nasale melodie, die vervolgens door strijkers verder wordt uitgewerkt (scheelt er iets aan mijn cd, of klinken die strijkers ineens veel minder zuiver dan die altviool ervoor??).
“The Impossible Planet” is één van mijn favoriete episodes en de muziek wordt hierin erg knap gebruikt. Het raakte me wel om iemand op de tonen van die altviool richting een zwart gat zien “drijven”…

(29) Sycorax Encounter
Muziek uit “The Christmas Invasion”, waarin Planet Earth kennis maakt met de Sycorax (nog een andere soort aliens). Gold heeft gekozen voor dissonant koper, een zeer sterke “aftikkende” percussie en strijkers die op een korte climax eindigen.
Vooral “sfeerschepper” – het einde van de wereld lijkt nabij…

(30) Love Don’t Roam (Neil Hannon)
“Oh, I love this song!” zoals Jack Sparrow het zou zeggen. Als ik ooit zou trouwen, en mijn aanstaande is het er uiteraard mee eens, dan wordt dit de openingsdans!
Heerlijk ritme, toffe tekst en vooral knap uitgewerkt! De muziek klinkt gewoon af, met heerlijke brass, zonder de piano en strijkers te vergeten! Ik ga wel nog goed moeten leren dansen…

(31) Doctor Who Theme – Album Version
Langere versie van het hoofdthema, nu ook met het tweede deel van het oorspronkelijke thema erbij (vb 0’54).
Eerlijk gezegd hoor ik liever de korte versie. Het aandeel van de synth wordt me hier iets te zwaar (1’31 klinkt als een hoop krekels en rond 1’41 is de synth echt te scherp)…
Maar het zorgt wel voor een leuke afsluiter – de cirkel is rond…

---

En dus…
kan ik Murray Gold’s score voor Doctor Who alleen maar aanraden. Er is voor ieder wat wils, met zowel speelse als dramatische momenten. Piano, houtblazers en het mysterieuze stemgeluid van Melanie Pappenheim zorgen voor zachte melodieën; koper, strijkers en slagwerk staan in voor de actie. Ook de synths hebben een belangrijk aandeel, maar ze overschaduwen nooit het orkestrale (met als enige uitzonderingen misschien de laatste track en “Father’s Day”).
De verschillende genres wisselen elkaar af, wat maakt dat het album geen moment verveelt. De rustige tracks zijn een mooie adempauze tussen het snellere werk. Maar wees gerust, zelfs in de rustigere tracks valt voldoende te ontdekken; van underscore is geen sprake.
Je moet echt geen kenner zijn van de serie (en naar alle waarschijnlijkheid ben je dat ook niet) om de sfeer, actie en thema’s te kunnen appreciëren. Doctor Who is ongetwijfeld één van de beste tv-scores van de laatste jaren. Hollywood lonkt, maar laat ons hopen dat Murray Gold nog even dichter bij huis blijft…
De muziek van seizoen 3 klinkt trouwens ook al enorm veelbelovend, met het thema voor Martha (na het vertrek van Rose de nieuwe “companion” van de Doctor) als mijn persoonlijke favoriet. En nu maar hopen dat ook hiervan snel een cd-release komt…