The Dune Sketchbook
(Digital)

Voor de Amerikaanse film Dune is de productiemaatschappij uitgekomen bij Denis Villeneuve voor de regie en Hans Zimmer voor de muziek. Beide zijn echte Dune-adepten en wilden enorm graag meewerken om deze film te realiseren. Eigenlijk is de film het eerste deel van een tweeluik, waarbij de productie van het tweede deel afhangt van het succes van de eerste.
De SF-avonturenfilm is gebaseerd op het wereldberoemde boek van Frank Herbert, waarvan in de tachtiger jaren van de vorige eeuw al een film is gemaakt, die echter geflopt is.
Het verhaal van Duin speelt zich in een toekomstige wereld af op een woestijnplaneet waar onder gevaarlijke omstandigheden een grondstof gedolven wordt, onder leiding van Leto Atreides. Maar vijanden en ander gespuis keren zich tegen hem...

De muziek bij de film is gecomponeerd door Hans Zimmer en van die muziek is een Original Score album uitgebracht. Voor die recensie kijk dan hier: Dune

Om zijn muziek te componeren heeft Zimmer geprobeerd om klanken en geluiden te vinden die goed bij de sfeer en omgeving van de film zouden passen. Daarvoor heeft hij in zijn enorme studio de elektronica aan het werk gezet en daar sfeerbeelden gecreëerd van allerlei typen muziek waarvan hij vond dat die goed in het geheel van de film zouden passen. Ook heeft hij instrumenten aangepast en nieuwe geluiden ingezet om dit effect te bereiken. Daarnaast worden veel koorklanken toegepast, vooral bestaande uit vrouwenstemmen.
Vanuit al die probeersels en van de zoektocht naar die speciale muziek voor deze nieuwe film is dit The Dune Sketchbook album uitgebracht, nog voorafgaand aan het Original Score album.

Dit Sketchbook album bestaat dan ook uit een aantal lange tracks, waarbij in elke track een bepaalde sfeer naar boven komt.
Het album opent met de lange track 'Song of the Sisters', van ruim zestien minuten. De titel zegt het al, want in deze track laat Zimmer horen hoe hij de koorklanken van vrouwenstemmen heeft uitgewerkt en omlijst met vooral elektronische klanken en geluiden. Deze muziek heeft regelmatig een wat Oosterse kleuring, waarmee Zimmer een link heeft geprobeerd te leggen met de woestijn waarin de film zich voornamelijk afspeelt. Die koorklanken zijn daarbij niet echt melodieus, maar zijn vooral bedoeld om een bepaalde sfeer neer te zetten. En die sfeer is niet altijd even opbeurend, eerder vaak nogal aan de sombere kant, wat versterkt wordt door het vele gebruik van vrij lage klanken.

De tweede track 'I See You in my Dreams' is met ruim achttien minuten de langste van het album en heeft vaak een wat etherische kleuring. Ook hier komen de vrouwelijke koorklanken volop aan bod, maar worden hier omlijst met wat meer zweverige klanken en hoge elektronische geluiden en effecten, die soms wat aan de muziek van Vangelis doen denken. Ook hier heeft Zimmer weer de woestijnige kleuring ingevuld met wat Arabisch klinkende geluiden, die soms in de verte wat op een duduk of een nej lijken. Ook gesproken vrouwenstemmen doen hier een duit in het zakje om die Arabische woestijnkleuring te benadrukken. Maar ook hier komen de melodieën niet verder dan wat meanderende klanken. De muziek moet het vooral hebben van die specifieke sfeerkleuring.

De derde track is 'The House Atreides' en duurt bijna veertien minuten. De muziek in deze track doet wat vreemd aan. Er komen solo gezongen vrouwenstemmen in voor, maar ook aparte percussie, waarmee een wat wonderlijke sfeer neergezet wordt. Op ruim vijf minuten is het net alsof een zware elektrische gitaar met heftige percussie ingezet wordt, waar dan even later doedelzak-achtige klanken overheen gezet worden. De muziek is dan redelijk melodieus, maar staat wat in mineur, waardoor het toch allemaal wat vlak overkomt. Die bombastische klanken duren tot ongeveer de tiende minuut, waarna er een stilte valt, die even later door een lage vrouwenstem wordt opgevuld met onverstaanbare klanken.

'The Shortening of the Way' van elf minuten begint met een sterke Arabische kleuring van de muziek, die daarna een wat meer zweverige sfeer krijgt, waarbij een vrouwenstem op hoge en lage underscore zingt. Rond twee minuten neemt de muziek toe tot bijna bombastische proporties, waarbij Zimmer veel elektronische effecten en vervormingen toepast. Later volgt muziek die klinkt als een elektrische gitaar op een rustige underscore van elektronische klanken. Eigenlijk best fraai. Later volgt dan weer vrij eentonig underscore waar af en toe een vrouwenstem doorheen prikt en waar nog weer later stevige percussie overheen gezet wordt. Alles staat daarbij in een wat sombere, mineure kleuring. Aan het eind van de track volgt nog een vrijwel solo vrouwenstem.

De Track 'Paul's Dream' is met z'n zeven minuten uitgebracht als single en de een na kortste track van het album. De sfeer is opnieuw wat meer etherisch gekleurd, met allerlei effecten, klanken en stemgeluiden. Maar ook hier horen we weer een elektrische gitaar op een underscore van meer bombastische klanken en opnieuw klinkt dat fraai, ook al spreekt de beperkte melodie niet zo aan. Later volgen de nodige vervormde vrouwenstemmen op een grommende underscore, wat dan weer duidelijk niet fraai is.

'Moon over Caladan' is een nogal minimalistische track met veel stiltes of enkelvoudige geluiden. Pas rond vijf minuten komt de muziek tot leven en bespeelt Zimmer z'n synthesizer als een keyboard met vrij volle klanken, die eigenlijk best prettig aandoen, al lijkt de melodie meer op een etude dan op een uitgewerkte score-cue.
Over 'Shai-Hulud' kunnen we kort zijn, want dit is een track van bijna tien minuten met vrijwel alleen creepy klanken en geluiden, die meer in een horrorfilm thuishoren.
En de track 'Mind-Killer' is bijna nog creepiër dan de vorige, met effecten die nog vreemder en sluipender zijn en die ook wat meer rare stem-effecten heeft, waardoor hier een bijna duistere dimensie doorheen klinkt.
De afsluitende track 'Grains of Sand' is ook geen muziek om vrolijk van te worden. Deze kortste track van het album bestaat vooral uit een snel percussieritme, waaroverheen stemmen en allerlei elektronische klanken zijn gezet. Die stemmen en klanken zorgen ook hier voor een sterk psychedelisch effect. Om naar te luisteren is geen onverdeeld genoegen.

Kortom, met dit voorbereidingsalbum voor de muziek van de film Dune, The Dune Sketchbook, laat Zimmer horen hoe hij de verschillende stijlen binnen het geheel van de score vorm gegeven heeft. Maar de muziek van de score zelf viel al tegen en dat geldt nog sterker voor dit Sketchbook-album. De muziek bestaat vooral uit elektronische klanken, geluiden en effecten, waar Zimmer volop vrouwenstemmen aan toegevoegd heeft. Maar de grote ontbrekende factor is melodie. Omdat die nauwelijks aanwezig is, hooguit als een soort meanderende kleuring, en tegelijk de muziek ook nog vooral in mineur staat, klinkt veel muziek nogal somber. Daarbij bestaan de drie afsluitende tracks hoofdzakelijk uit creepy klanken, die uitstekend in een horrorfilm zouden passen. Dat zorgt voor een waardering van dit album die niet hoger komt dan 48 uit 100 punten.