Aquaman

Dit is de zestiende recensie in de Rupert Gregson-Williams serie.

Vorige: Catherine The Great
Volgende: Catch-22

De Amerikaanse superheldenfilm Aquaman is geregisseerd door de Australiër James Wan (Saw, Dead Silence, Insidious) en is gebaseerd op het gelijknamige DC-Comics stripverhaal. De held van deze film kwam ook al voor in twee andere DC-Extended Universe films en die rollen werden vervuld door Jason Momoa, die daarmee gelijk ook eerste keus was voor de hoofdrol. De film is door de critici goed ontvangen en was een enorm succes in de bioscopen, met een opbrengt van meer dan een miljard dollar. Een opvolger kon dan ook niet uitblijven en is momenteel in productie.
Het verhaal begint in 1985. Er wordt een vrouw (Nicole Kidman) gered, die in een storm op de kust is aangespoeld. Zij blijkt de koningin te zijn van Atlantis, een imposant rijk op de bodem van de zee. Ze krijgt zoon Arthur. Als hij al wat ouder is komen er soldaten uit het water, die zijn moeder ontvoeren, terug naar Atlantis, waar zij nog kans ziet om iemand naar Arthur te sturen om hem als krijger te trainen, maar hij weigert. Ondertussen probeert Arthur's halfbroer Orm (Patrick Wilson) de vier rijken van Atlantis te verenigen in een oorlog tegen de mensheid op het land. Arthur (Momoa) wordt dan door Mera (Amber Heard), de dochter van een van de vier koningen gevraagd om haar te helpen om Orm te weerstaan en te voorkomen dat de wereld in oorlog raakt. In hun zoektocht naar de drietand, worden ze door Orm gevangen genomen, maar Arthur vraagt om een duel met Orm...

De film heeft een nogal simplistisch verhaal, met vele nogal absurde elementen, maar de beelden zijn overweldigend en de landschappen, of beter gezegd 'zeeschappen', zijn oogstrelend en oogverblindend. Geweldig om te zien. En Rupert Gregson-Williams heeft daarbij een indrukwekkende score gecomponeerd, die perfect bij die onderwaterbeelden past. Hij had ook al groot succes met zijn score voor Wonder Woman, een andere film uit de DC-stal.
De score die Gregson-Williams componeerde is voor een deel orkestraal, compleet met koorklanken en zelfs af en toe een duduk. Maar veel muziek komt toch uit de elektronische koker, wat op zich natuurlijk niet vreemd is bij een verhaal die zich bijna helemaal onder water afspeelt. Die elektronische klanken hinten dan ook vaak naar waterige geluiden en ook orkestrale muziek is nogal eens door de elektronische trukendoos gehaald om de klanken wat wateriger te laten klinken. Dat pakt overigens vaak erg goed uit, ook omdat Gregson-Williams daarmee gelijk de muziek wat voller laat klinken.

De film is een superheldenfilm en in overleg met regisseur Wan is besloten om de muziek een behoorlijk Media-Ventures gehalte te geven. Dat betekent dat een flink deel van de muziek een nogal massieve en harmonische kleuring heeft in een sound die we kennen van Hans Zimmer's scores uit die tijd. Maar ook veel elementen uit scores van Vangelis zijn duidelijk herkenbaar. Niet dat dit stoort, het draagt misschien juist wel bij aan de enerverende luisterervaring die de muziek toch zeker is.

Gregson-Williams heeft meerdere thema's gecomponeerd, waarvan die voor het hoofdpersonage een prettig melodieus thema in majeur is, die in de track 'Arthur' al gelijk voor het voetlicht komt. Het is niet echt een meeslepende, maar wel een opvallende melodie. De koperblazers spelen deze melodie met verve, op een wat hipperige tachtiger jaren underscore, die een mix lijkt van Jean-Michel Jarre en Giorgio Moroder. Toch pakt de muziek goed uit, al is het even wennen.
Maar het thema voor Atlantis in de volgende track is fraaier en wordt mooi gebracht, met aangename elektronische klanken in een fraaie harmonie en heerlijk arrangement. De waterige underscore illustreert laat dan weer duidelijk horen waar het verhaal zich afspeelt.
Behalve de mooie en opbeurende thema's voor Atlantis of de 'good guys' zijn er ook thema's voor de 'bad guys'. Waar de thema's voor de 'goeden' prettig harmonisch en melodieus zijn in vaak een majeure setting, is die voor de slechterikken juist agressief en weinig melodieus. Een track als 'Atlantean Soldiers' knalt er gelijk in met donkere en grimmige lage tonen, om er maar geen twijfel over te laten bestaan met wie we hier te maken hebben. Na die openingsknallers neemt een donkere ritmiek het over, alsof zware laarsen dof en donker marcheren. Vervolgens worden effecten toegepast die zo uit Zimmer's score voor The Dark Knight konden komen.
De slechterikken krijgen veel klanken mee van lage tuba's en andere grimmige instrumenten, maar tegelijk komen veel klanken uit de synthesizer en blijven de melodieën nogal vlak, waardoor de tracks met deze thematiek duidelijk minder aantrekkelijk zijn. Dat geldt ook voor het thema van 'The Black Manta', die ook die grimmige en grommende kleuring heeft en zelfs met nogal chaotische uitbarstingen van muzikaal geweld. Niet fraai.

Naast die agressieve muziek voor de vijanden heeft Gregson-Williams gelukkig ook meer ingetogen muziek gecomponeerd. Dat begint al in de prachtige, wat melancholieke track 'It wasn't Meant to Be', maar komt in veel meer tracks voor. In een track als 'What Could be Greater than a King?' laat Gregson-Williams die ingetogen klanken heerlijk oplopen naar een vol orkestrale uitvoering van de melodie, om daarna weer terug te vallen in mooie ingetogen klanken, waarin zelfs de duduk een belangrijke rol speelt. De melodieuze muziek loopt dan op het einde van de track naar een prachtige climax.

De tracks op het album staan niet in filmvolgorde, sterker nog, ze zijn vaak samengesteld uit cues van verschillende momenten in de film. Dat maakt die tracks in zekere zin tot een soort korte suites, maar dat werkt positief voor de beluisterbaarheid, dus mij hoor je niet klagen.

Het album opent met de song 'Everything I Need', geschreven en gezongen door zangeres Skylar Grey. Het is een heel aardige popsong, die in die poppy uitvoering is meegenomen op het album als achttiende track. Maar met de openingstrack heeft Gregson-Williams zich bemoeid en dat is goed hoorbaar, want de song klinkt hier veel steviger en voller en is daardoor veel mooier, ondanks dat het een tamelijk gewone popsong is.
De voorlaatste track 'Ocean to Ocean' is een soort van rapsong, waarin de bekende hitsong 'Africa' van Toto is verwerkt. Maar dat is geen succes.
Nog minder succes heeft de afsluitende track 'Trench Engaged', een instrumentale track van de score, gecomponeerd door regisseur Wan's oude maatje Joseph Bishara. De dissonante en irritante muziek die Wan nodig had om de spanning van de veldslag in de onderzeese ravijnen te vergroten heeft hij aan Bishara toebedeeld, misschien in de verwachting dat Gregson-Williams dat niet spannend en creepy genoeg kon maken. Met veel ijle geluiden en plotselinge schelle uitbarstingen is het eerder muziek voor een agressieve, bloederige horrorfilm dan voor de oogstrelende veldslag in deze magische onderzeese omgeving.
Daarmee sluit het album af met drie tracks die eigenlijk overbodig zijn en beter weggelaten hadden kunnen worden.

Kortom, met zijn muziek voor Aquaman heeft Rupert Gregson-Williams weer een pareltje toegevoegd aan zijn steeds groter wordende rij successen. Weliswaar bevat de muziek van deze score veel elementen uit Zimmer's Media-Ventures-sound en veel klanken die we kennen uit scores van Vangelis, toch pakt die combinatie erg plezierig uit. Soms is het jaren tachtig gehalte wel erg groot en dat doet een beetje afbreuk aan de genietbaarheid, terwijl ook de thematiek en nogal donkere en grimmige muziek voor de vijanden de beluisterbaarheid niet ten goede komt, toch bevat de score, het album, genoeg prachtige melodieën en arrangementen om het toch wel erg aangenaam te maken. Hoewel de fraaie thema's niet altijd even meeslepend zijn, pakken veel tracks toch erg prettig uit. De waardering voor het geheel van dit album, waarbij ik de laatste drie tracks maar even buiten beschouwing laat en focus op de score van Gregson-Williams, komt zo op een mooie 81 uit 100 punten.