Desperate Measures

Dit is de achtste recensie in de Trevor Jones serie.

Vorige: Dark City
Volgende: Fields of Freedom

De Amerikaanse film Desperate Measures is geregisseerd door Barbet Schroeder (Barfly, Single White Female, Murder by Numbers). Ondanks bekende hoofdrolspelers is het vooral de voorspelbare plot, waardoor deze thriller in de pers slecht ontvangen is, Ook in de bioscopen was de film een grote flop.
Het verhaal draait om politieman Frank Conner (Andy Garcia), wiens zoon leukemie heeft en het juiste beenmerg nodig heeft om te kunnen overleven. Hij vindt een mogelijke donor in de computers van de FBI, maar daarbij blijkt het te gaan om de psychopatische meervoudig moordenaar McCabe (Michael Keaton), die in eenzame opsluiting in de gevangenis zit. Hij heeft geen zin in Conner's verzoek, maar bedenkt zich wanneer hij hierin een ontsnappingskans ziet...

De score voor deze film is van Trevor Jones, een van de vaste componisten van regisseur Schroeder in de negentiger jaren, naast Howard Shore.
Jones heeft een behoorlijk sfeervolle score gecomponeerd, waarbij een flink orkest is ingezet, samen met de nodige koorklanken en elektronische ondersteuning om op gezette tijden de muziek wat voller te laten klinken. Een deel van de muziek klinkt als een heftige thriller en heeft een erg spanningsvolle kleuring. Ook zet Jones af en toe aparte instrumenten in om een specifieke gewenste klank te kunnen toepassen.

Jones heeft voor z'n score twee thema's, of eigenlijk wat uitgebreidere motieven, ontworpen, die redelijk dicht bij elkaar liggen. Je zou kunnen zeggen dat er maar een thema is en het tweede een soort sub-thema van het hoofdthema is. Hoe dan ook, het eerste thema is voor het eerst goed te horen in de track 'In Transit', tijdens de tweede helft van de track, waar het motief steeds luider en krachtiger wordt, met rollende underscore en percussie als basis voor dit thema. In de volgende track komt het thema zelfs nog veel heftiger naar voren, maar de sterkste uitvoering van het thema hoor je in 'Chase', waar het door heftige slagen op de percussie, samen met strakke stootsgewijze koperblazers op een pulserende manier nog weer extra versterkt wordt. Aan het eind van de track 'Redemption' sluit de eigenlijke score af met het thema op een ingetogen gespeelde piano.
De muziek wordt gedurende een flink deel van de score op een bijzonder indrukwekkende en krachtige manier gespeeld door het orkest. Met complexe arrangementen weet Jones een erg sterke score neer te zetten voor deze zo matig ontvangen thriller. Vaak heeft de muziek een soort pulserende heftigheid die zorgt voor een behoorlijke urgentie in de muziek. Soms klinkt die muziek als een hartslag en Jones weet het dan zo sfeervol te verpakken, dat je het verhaal bijna via de muziek kunt volgen, zo knap is dit gemaakt. Daarbij zijn ook de heftige en grimmige gedeelten in de score op zo'n strakke manier gearrangeerd en gespeeld, dat dit onwillekeurig aan de kwaliteit van Jerry Goldsmith doet denken, die op een qua stijl vergelijkbare manier z'n scores tot leven bracht.
Een track als 'Essence of Time' heeft een pulserende kracht, die Jones op een erg sterke manier realiseert met lage strijkers, elektronische ondersteuning en percussie. Daar bovenop zet hij dan het dreigende motief met de leidende instrumenten. Het geheel maakt de muziek enorm krachtig, waardoor de spanning nog weer een extra duwtje krijgt, zonder dat de muziek grillig of chaotisch wordt. Die grilligheid tref je wel aan in een track als 'Tunnels', waardoor dit een nog spannender, maar veel minder aangename track is.
Ook in 'Persistence' is de muziek op een sterk pulserende manier uitgevoerd met lage bastonen, heftige percussie en koperblazers, waar ook strijkers hun motief in die pulserende stijl spelen, als een sterke drijvende kracht in de track, die ook in 'Chase' al voorbij kwam.

Vaak werkt de muziek als underscore in de film. De openingstrack is vrijwel helemaal zo'n underscoretrack, die weliswaar een sterk dreigende sfeer heeft, maar dit steeds op de achtergrond aanwezig houdt.
Weer andere tracks zijn soms behoorlijk aan de ingetogen kant, soms zelfs bijna minimalistisch. Toch blijft ook dan de dreiging duidelijk hoorbaar, zoals in de track 'Imprisonment', of delen van 'In Transit'. Omdat de muziek net even te weinig op een fraaie manier melodieus is, spreekt dit als luistermuziek eigenlijk niet voldoende aan. De muziek kabbelt daarvoor teveel een beetje voort in die atmosfeer van dreiging. Die dreiging laat Jones via variaties in volume of intensiteit van de muziek lichter of zwaarder worden.

Het album sluit af met 'Into the City', die aanvankelijk begint met bijzonder fraaie klanken door trompetten, maar vervolgens degradeert tot een soort poppy disco-achtige muziek, die overigens wel aardig is, maar totaal niet bij de rest van de score past. Kennelijk moet deze muziek werken als een soort 'eind goed al goed' deuntje, na de dreiging en spanning in alle voorgaande tracks. Een tegenvaller.

Kortom, met Desperate Measures heeft Trevor Jones een score gecomponeerd die kwalitatief hoogstaand is. De muziek is voortdurend dreigend en spannend, maar Jones heeft dit op een manier gecomponeerd die steeds beluisterenswaardig is. De muziek is strak gespeeld, wat de kwaliteit zeker ten goede is gekomen. Daarbij zijn een aantal tracks sterk pulserend gecomponeerd, wat een sterke urgentie aan de muziek meegeeft. De thematiek komt niet erg goed uit de verf, omdat Jones dit niet in een fraai thema heeft uitgewerkt. Het is hooguit een wat langer motief dat regelmatig terugkomt, vaak zonder dat het specifiek opvalt. Vanwege de voortdurende dreiging en spanning is de muziek niet erg opbeurend en vanwege het ontbreken van melodie spreekt de muziek duidelijk minder aan, ook al is het allemaal prima te beluisteren. De waardering voor de kwaliteit is erg hoog, maar als luisterscore kom ik niet verder dan een voor een thriller toch heel behoorlijke 71 uit 100 punten.