Breakdown

De Amerikaanse film Breakdown is een thriller die geregisseerd is door Jonathan Mostow (U-571, Terminator 3: Rise of the Machines, Surrogates). De film is opgenomen in het zuid-westen van de V.S., waardoor veel toeristen die daar geweest zijn wel elementen uit de film zullen herkennen. Deze spannende en goed gemaakte film is door de critici goed ontvangen en wist ook het publiek in de bioscopen te vermaken.
Het verhaal draait om Jeff Taylor (Kurt Russell). Samen met zijn vrouw Amy (Kathleen Quinlan) maakt hij een lange reis door de V.S. van het noord-oosten naar het zuid-westen. In de staat California is er een bijna-aanrijding, waarna op een verlaten weg de auto defect raakt. Dan stopt er de vriendelijke trucker Red Barr, die hen wel naar een verderop gelegen restaurant wil brengen. Alleen Amy gaat mee om hulp te halen. Maar er komt geen hulp en Jeff krijgt de auto zelf weer aan de praat. Bij het restaurant heeft niemand Amy gezien. Jeff scheurt weg en haalt de trucker in, maar die beweert noch hem noch Amy te kennen. Zelfs een onderzoek door de politie van de truck laat geen spoor van Amy zien...

De muziek bij de film is eigenlijk van Basil Poledouris, maar daarbij is erg veel mis gegaan. Aanvankelijk had Poledouris een heel toegankelijke orkestrale score gecomponeerd, waaraan hij de nodige elektronische elementen had toegevoegd. Met prettige themamelodieën, waardoorheen hij tegelijk ook de nodige spanning opgebouwd heeft, maar ook met thrillerachtige tracks die duidelijk minder gemakkelijk in het gehoor liggen, maar nog steeds redelijk toegankelijk bleven, wist hij een prima score voor de film te componeren.
Maar regisseur Mostow zat kennelijk op een heel andere lijn, want die wilde veel meer een soundscape-achtige score. Poledouris is daarin meegegaan. Hij had natuurlijk ook niet zoveel keus. Daarop heeft hij zijn score aangepast, melodieuze elementen weggehaald en in veel tracks of gedeelten van tracks meer elektronische elementen toegevoegd. Eigenlijk heeft Poledouris een groot deel van zijn score overhoop gegooid en een andere thematische richting gekozen, waarbij hij zoveel mogelijk origineel materiaal wilden behouden. Een logische keuze, die hem echter niet in dank werd afgenomen.

Want voor Mostow was dit nog niet genoeg. Die haalde daarop andere componisten erbij, zoals Richard Marvin en Tim Boyle, terwijl Eric Colvin en Judd Miller eveneens meer invloed op de uiteindelijke score zouden krijgen. En ook percussionist Steve Forman werd erbij gehaald. Toch bleef ook Poledouris aangehaakt en dat zal voor hem een moeilijke beslissing zijn geweest. Het heeft hem veel frustratie opgeleverd, die hem de rest van zijn muzikale carrière is blijven achtervolgen. Met dank aan Mostow.
De score die uiteindelijk in de film terecht is gekomen is totaal anders dan de score die Poledouris' aanvankelijk voor de film componeerde. Er zijn zeker nog wel tracks of gedeelten van tracks uit die eerste score overgebleven, maar het eindresultaat is uit het oogpunt van de filmmuziek bijzonder teleurstellend.

In 2011 kwam La La Land uit met een album waarop de originele score van de film is opgenomen, samen met de score zoals Poledouris die eerst gecomponeerd heeft, terwijl ook aangepaste tracks uit de 'tussenscore' zijn meegenomen op dit album. Dat album bestaat dan ook uit drie cd's.
Als je gaat vergelijken tussen cd1 met de filmscore en cd2 met Poledouris' eerste score, dan hoor je pas goed hoe groot het verschil is. Dat begint al gelijk met de 'Main Titles'. Deze track op cd1 is in de film te horen en geeft een idee van het soundscapekarakter van de uiteindelijke score. Met langgerekte elektronische en nietszeggende klanken wordt er een bepaalde sfeer neergezet van latente spanning in deels minimalistische klanken en geluiden. Als je dan de 'Main Titles' van cd2, met de oorspronkelijke score, beluistert, dan is dat ineens een erg fraaie, vol orkestrale track, met een mooi en melodieus thema voor het hoofdpersonage.
Dit effect is kenmerkend voor een groot deel van de score, waarbij de meeste tracks van de filmscore nogal kleurloos een bepaalde gespannen sfeer moeten neerzetten, terwijl dezelfde tracks van de oorspronkelijke score veel meer melodieuze orkestrale muziek laten horen. Dat is zeker niet overal zo, maar toch wel erg vaak, vooral in de eerste ruime helft van beide scores. Daaraan hebben uiteraard ook de andere componisten bijgedragen, die Mostow er uiteraard ook bijgehaald zal hebben vanwege de tijdsdruk.

Poledouris had Judd Miller er ook al bij toen hij zijn eigen score maakte, want Miller is een synthesizer specialist, die met bepaalde apparatuur specifieke klankkleuringen kan maken. Dat is ook al op cd2 te horen, maar Mostow wilde voor Miller's effecten een grotere rol.
De derde cd van dit album laat een aantal door Poledouris verelektroniseerde versies van tracks horen, als een soort tussenstadium.

Kortom, met zijn oorspronkelijke score voor de thriller Breakdown heeft Basil Poledouris een voor een thriller prima beluisterbare score neergezet. De melodieuze thema's en fraaie instrumentaties maken dit tot een uitstekende thrillerscore, die genoeg spannende en grimmige muziek bevat voor dit type film, en toch heel behoorlijk in het gehoor ligt. Dat geldt zeker niet voor het eindresultaat dat in de film terecht is gekomen. Veel meer dan een veredelde soundscapescore is er niet overgebleven. De kleurloze en veelal minimalistische spanningsmuziek is meestal niet erg prettig beluisterbaar. Toch zijn er zeker gedeelten van tracks die zeer toegankelijk zijn, maar dat blijken dan vaak toch weer overblijfselen te zijn uit de eerste score van Poledouris. De waardering voor cd1 is daarmee 42 uit 100 punten, die voor cd2 73 en cd3 komt op 58 punten. Het album komt zo op een gemiddelde waardering van 58 uit 100 punten.