Back to the Future

Aangezien dit mijn 150ste recensie is op deze site, dacht ik om iets speciaals te doen. Wat is er mooier dan dit mooi getal 'vieren' met een klassieker. En niet zomaar een klassieker, een klassieker van het eerste uur. En aangezien Alan Silvestri dit jaar naar Gent komt als centrale gast van de World Soundtrack Awards, viel mijn oog meteen op deze Back To The Future. Deze film, dat het begin is van een trilogie, is een speciaal geval qua film. Iedere generatie heeft wel een film waarvan hij weet dat het zijn jeugd was. Films waarnaar je in je latere leven op terugkijkt met de nodige nostalgie. Voor de generatie waar ik toe behoor is dat Harry Potter en The Lord Of The Rings films. Vooral met Harry Potter heeft u nederige recensent geluk gehad. De eerste film keek ik toen ik negen jaar was en de laatste film keek ik toen ik negentien jaar was. Ik ben er mee opgegroeid en kijk dan ook met grote nostalgie terug naar die films. Wat Harry Potter voor mij betekend, betekend deze Back To The Future dat voor de generatie van mijn ouders. Mijn vader is een grote fan van deze films en het is dankzij hem dat ik deze heb kunnen bekijken. De films zijn wel bekend in mijn generatie, maar ofwel hebben ze hem nog niet gezien ofwel geven ze hem geen kans omdat ze het oubollig vinden.
Deze laatste hebben ongelijk, want Back To The Future is een geweldige film. Het idee van tijdsreizen is uiteraard al zovelen malen gebruikt, maar wat ze hier doen kwam mijn petje te boven. Het verhaal is uiteraard welbekend. Marty McFly keert terug in de tijd, naar de jaren vijftig en leert daar zijn ouders op een heel andere manier kennen. Soms beeld ik mij in, hoe het zou zijn moest ik mijn ouders gekend hebben toen ze mijn leeftijd hadden. Ik denk dat het wel de moeite zou lonen.
De cast van deze film is geweldig. Michael J. Fox speelt dan wel de hoofdrol, alsnog wordt de film gestolen door de geweldige Christopher Lloyd. Zijn personage Doc Emmet Brown is eigenlijk een combinatie van Albert Einstein en Fantasia dirigent Leopold Stokowski. Hij loopt weg met iedere scene. Let ook op de jonge Lea Thompson en Crispin Clover die mogelijks de leukste rollen op zich nemen. Vooral Thompson zit goed in haar rol, en we moeten eerlijk zijn, het is de eye candy van de gehele film.
Zoals reeds gezegd is het Alan Silvestri die de score componeerde. Silvestri was op dat moment nog niet zo echt bekend, en we kunnen zelfs stellen dat deze Back To The Future zijn grote doorbraak was. Initieel was Steven Spielberg, die fungeerde als producer, niet te spreken over de keuze van Silvestri. De man had nog geen ervaring met het grootschalig orkest en Spielberg zou liever een andere naam zien staan hebben. Gelukkig hield regisseur Robert Zemeckis vol en we zijn hem daar uiteraard allemaal eeuwig dankbaar voor. Het bespreken van deze versie van de score is niet zo een gemakkelijke opdracht. We krijgen tweemaal de score te horen. Op de eerste cd staat de volledige score zoals deze in de film wordt gebruikt en op de tweede cd staat de eerste versie van de score. Beide versies zal ik bespreken en dus geen thematische analyse geven. Een derde punt dat ik ga doen is de volledige luisterervaring want het is een moeilijk schoentje om te passen.

Op de eerste cd krijgen we dus de volledige score te horen. En deze is zoals jullie hoegenaamd wel weten fantastisch. Het is een avontuurlijke score geworden, met de nodige fantasy elementen. Deze fantasy wordt voornamelijk naar de luisteraar gebracht door middel van fonkelende belletjes die ook Danny Elfman groot maakte. Het is het motiefje van de Doc Brown en krijg je voor het eerst te horen in DeLorean Reveal.
Maar de ruggengraat van deze score is uiteraard het hoofdthema. Wereldwijd bekend en wereldwijd geliefd. De Back To The Future fanfare. In het ongebruikte logo krijg je een mooi voorsmaakje van dat thema. Een thema dat eigenlijk bestaat uit twee delen. Je hebt de uit drie noten bestaande kleine fanfare die Marty's triomfen representeert, maar iedereen kent uiteraard het tweede deel van het thema. Wat kunnen we nu van het thema zeggen? Wat maakt het thema nu zo goed? Wel zijn epische geluid! Zelfs het zien van een vallende kat wordt episch als je dit thema laat spelen. Het thema heeft ook alles wat een thema moet hebben. Je hebt de magische opbouw, je hebt de actie stukken, je hebt de suspense en je hebt het victorieus moment. En dat allemaal in één thema. Het is zoals een perfect avonturenverhaal, verteld door muziek. Silvestri neemt je mee op avontuur, en iedere luisteraar verdwaalt in zijn gigantische prachtige muziek. Al kennen we wel de inspiratie van dit thema, namelijk het thema van How The West Was Won van Alfred Newman, nergens wordt deze connectie storend. Het is zelfs een ode aan de oude grootmeester!
De epiek en het avontuur zet zich verder doorheen de volledige score. Nergens wordt de score saai, nergens wordt het langdradig en nergens verlies je je aandacht. Wat ik wel geloof is dat sommige liefhebbers der filmmuziek de score wat eentonig vinden net omdat het hoofdthema zoveel wordt gebruikt, maar uw nederige recensent houdt er gewoonweg te veel van om het als eentonig af te schrijven. Het is een feit dat het veel wordt gebruikt, maar altijd in andere versies. Meestal bombastisch zoals in Skateboard Chase, maar soms ook rustig gespeeld door de strijkers in 1.21 Jigowatts.
Uiteraard is het huzarenstuk van de score zijn climax, maar dat ga ik later bespreken. Weet voorlopig alleen maar dat de score fantastisch in elkaar is gezet.

En die in elkaar zetting is niet van een leien dakje gelopen. Dat bewijst de tweede cd van deze soundtrack. Hier staat de eerste versie van de score op en het moet gezegd worden: het heeft maar de helft van de sterkte dan wat het is geworden. De eerste versie was veel donkerder, veel serieuzer van toon. Nergens is de humor te vinden zoals op de orginele score. Je mag mij uiteraard niet verkeerd begrijpen. De tweede cd wordt nooit slecht, maar mist net de magische toutch dat je wel krijgt op de eerste cd. Gelukkig had Silvestri de tijd om de score opnieuw te schrijven. Het is een luxe dat niet veel voorkomt.
Laten we nu eens kijken naar de luisterervaring. Als je weet dat de eerste noten van de score pas negentien minuten in de film worden gespeeld, kan je meteen weten dat er heel veel gezongen nummers op de soundtrack staan. Dat is ook zo. Back To The Future is een film van twee uur en de volledige score duurt maar een kleine 45 minuten. Dus er zitten heel veel songs in de film. Jammer genoeg staan deze niet op deze versie van Intrada. Hier krijgen we enkel de score van Silvestri te horen. Wilt u een volledige coherente luisterervaring, dan moet u de score combineren met de originele songs. Uw nederige recensent heeft dat gedaan en het geheel wordt zoveel beter. Back To The Future is één van de weinge scores waarvan ik zeg dat je de gezongen nummers moet hebben. Het brengt je terug in de film, en de waarde van nostalgie is nog zoveel beter. Zeker als we in het jaren vijftig gedeelte geraken. Vele songs van die tijd zitten in de film, maar staan niet op deze cd.
Nu gaan we het over de climax hebben. In de film is dit hét moment van Silvestri om uit te pakken met zijn muziek. Ook op cd doet hij dat, maar in de film wordt zijn muziek afgewisseld met de songs en het is zoveel malen leuker. Je wisselt constant van geweldige instrumentale muziek tot popmuziek van de jaren 50 in dit geval. Uw nederige recensent heeft de twee albums gecombineerd op Itunes en wat krijg je? Eén luisterervaring die je hart sneller doet slaan. Een luisterervaring zoals je die geen tweede keer meer zult meemaken. Probeer het maar eens uit. Dat is mijn goede raad van de dag!

Conclusie.
Back To The Future van Maestro Silvestri is een terechte klassieker en het is verplichte kost voor iedere zelfrespecterende liefhebber der filmmuziek. Van deze score zijn er maar 10.000 exemplaren verschenen. Maar Intrada heeft ons beloofd dat de eerste cd van dit duo in gewone vorm op de markt zal verschijnen. Zodat niemand dit meesterwerk van Maestro Silvestri moet missen. Maar ik benadruk het nog maar eens. Combineren die handel als je alles uit de muziek wilt halen. Een 10. Zonder enige twijfel.