Volg ons!

Europese Filmmuziek: Vlaams Radio Orkest

30/03/2006

Donderdagavond, iets na achten.

Van op het charmante Flagey-terras nuttig ik een snelle hap. Geleidelijk aan passeren sleurende muzikanten hun instrumenten naar binnen. Vanuit de drukte van de stad meen ik iemand in de verte te herkennen. Maestro Dirk Brossé duidelijk in aangenaam gezelschap. Het wordt steeds drukker en ik baan mij een weg naar de recent vernieuwde Flagey-zaal. De zaal straalt ruimte uit. Er huist iets intiem maar biedt toch de mogelijkheid om vele muziekliefhebbers te ontvangen. Een duidelijk gevulde zaal wacht geduldig op het begin…

Maestro Brossé maakt zich klaar om het orkest een eerste maal op gang te trekken. Deze keer start hij met een gesmaakte medley van de Franse componist Georges Delrue. Een passend begin om de oren te scherpen en de ogen op het grote cinemascherm – dat achter het orkest opgesteld werd - te richten.
Meteen daarna trakteert het VRO ons op een eigenzinnige selectie van Frankrijk’s toonaangevende componist Bruno Coulais. Coulais verbaasde onlangs nog met het fel bejubelde en magstrale ‘les choristes’. Vanavond was zijn passende muziek voor ‘Microcosmos’ aan de beurt. Muziek die op de beelden nog het beste werkt. Het cinemascherm toont geschikte fragmenten bij de muziek. Al gaat het bij een filmmuziekconcert bijna altijd om suites van de scores dus zijn de beelden eerder sfeerscheppend meer dan de perfecte begeleiding door de muziek.
Het concert bereikt al snel een emotionele climax met de muziek van ‘the English patient’ door Gabriel Yared. De mysterieuze violen dragen een wonderbaarlijke hobo-solo. De beelden brengen je direct in de sfeer en eenmaal aan de uitbarsting van violen aangekomen, is het werkelijk genieten! Kippenvel alom en alweer wordt je eraan herinnert waarom je in de eerste plaats verliefd werd op de wereld van de filmmuziek. Dat het VRO samen met Brossé deze partituur smetteloos bracht hoeft niet te verbazen. Kortom adembenemend.

Het concert schiet pas echt uit zijn voegen als Frédéric Devreese aan de beurt is. Devreese mag gerust beschouwd worden als één van de beste filmcomponisten die België ooit gekend heeft. Maar ook naast filmmuziek schreef Devreese héél erg knappe werken voor orkest en solisten waaronder ook piano-werk. Zijn muziek voor het oeuvre van André Delvaux mag gerekend worden zijn beste composities. In de hand van de meester herken je stijlkenmerken van generatiegenoten zoals de groten in Hollywood: Williams, Goldsmith. Met evenveel bravoure, met evenveel metiers speelt hij het orkest tot knappe climaxen. Orkestreren kent duidelijk nog weinig geheimen voor deze man. Zijn tango uit Benvenuta is een gebalde compositie die stelselmatig uit de hand loopt. Brossé zet in de laatste herhaling van het thema een extra dissonante ondertoon extra in de verf waardoor de ontsporing compleet lijkt. Een levendige live-registratie van een klassieker uit het Vlaamse muzieklandschap. Daarna worden we nog getracteerd op een absurde scene uit ‘un soir, un train’. De muziek speelt er duidelijk eerste viool. Nog maar eens wordt het duidelijk hoe inventief Devreese wel is. Een mooie ode door het VRO aan de componist.
Als afsluiter van deel 1 is George Fenton aan de beurt. Ondanks dat Fenton vaak middelmatige muziek schreef voor middelmatige films, heeft hij in zijn oeuvre toch enkele pareltjes verscholen zitten. Ik denk maar aan de Fisher King Waltz of de aanstekelijke ‘You’ve Got Mail’-muziek. Vanavond is ‘Land and Freedom’ aan de beurt. Muziek die ik ontdekte bij het concert waar de componist zelf als dirigent optrad in één van de vorige Filmfestival edities te Gent. Het is doorleefde muziek dat balanceert tussen hoop en wanhoop. Een dwingende partituur die eindigt op een vrolijke noot. Perfect om al fluitend ons een weg naar de bar te begeven.

Na een korte pauze roept de klok ons terug naar onze zetel. Dirk Brossé verschijnt duidelijk in zijn nopjes ten tonele. Niet verwonderlijk want hij mag er zijn eigen werk voor de film ‘Daens’ opvoeren. Het thema die hij schreef voor Nini blijft adembenemend mooi. De ‘March for Justice’ brengt dan weer een dramatische noot waarin Brossé agressiever uit de hoek komt. De andere selecties uit Daens zijn één voor één pareltjes en het doet je hopen dat Brossé ooit nog eens dergelijke muziek zou kunnen schrijven voor nieuwe grote films.

Na Brossé is Alberto Iglesias aan de beurt. Iglesias werd op de laatste oscars verrassend bedacht voor zijn sterke score ‘ the constant gardener’. Vanavond krijgen we een uiterst interessante uitvoering van zijn werk voor Almodovar’s ‘Hable con ella’. Interessant want hier loopt de muziek perfect synchroon met de beelden. De timing lijkt vanzelfspreken en Brossé loodst het VRO zonder enig probleem door dit filmfragment. Almodovar heeft intussen zijn reputatie als excentrieke filmmaker verdiend. Aan het eind van het fragment – en aan het geroezemoes in de zaal – wordt ook duidelijk waarom…

Na de Spaanse losbandigheid komt het strikte Britse ‘Shakespear in love’ aan bod. Warbeck schreef een passende score die tijdens deze performance, met de beelden, doet dromen. Van de muziek zelf ben ik zelf nooit wild geweest, maar de Academy dacht daar duidelijk anders over.
Meteen hierna wordt alle aandacht terug opgeroepen door de zware slagen op de timpani. Al van de eerste noten herken je ‘Lawrence of Arabia’. Ronduit geweldige muziek van Maurice Jarre. Een tijdje terug kwam ik Meneer Jarre tegen in ‘de Bijloke’ tijdens een vorige zitting van het filmmuziekgebeuren. Ik raapte toen al mijn moed samen om het icoon te groeten en te feliciteren met zijn wonderbaarlijke muziek voor deze prent. Jarre was erg geflatteerd – wat mij op zich al verwonderde. Hij voegde eraan toe dat het toch merkwaardig is. Hij vroeg mijn leeftijd en grapte: ‘ Toen ik deze muziek bedacht, was jij nog niet geboren. Toch inspirerend de kracht van muziek, vind je niet?’ Een wijs antwoord van een grote meneer.
De ouverture uit ‘Lawrence of Arabia’ werd met veel kracht gebracht en de uitvoering was nog maar eens zonder fout! Om waardig af te sluiten danst Brossé met het VRO een waltz ook van de hand van Jarre. Een vrolijke, knap geconstrueerde compositie die wel eindeloos kan blijven cadanseren zonder te vervelen. Gevat eindigt hiermee het programma van de avond. Het publiek antwoorde met een passend daverend applaus! Even leek het erop dat Dirk Brossé geen zin had in een encore. Maar het enthousiasme bleef en Brossé herhaalde als toemaatje nog eens de waltz van Maurice Jarre.

Een erg gesmaakt concert dus. Gevat qua inhoud. Daarmee bedoel ik dat het wat kort leek. Maar als je in gezelschap bent van zo’n goede muzikanten en knappe composities dan is elke avond te kort. De performance was erg goed. Af en toe waren bepaalde instrumenten minder goed hoorbaar. Maar dat lag waarschijnlijk meer aan de opstelling, en plaats in de zaal, dan aan het spel van de muzikanten. De beelden hadden zeker een meerwaarde en maakten de muziek soms nog magischer. Hopelijk trakteert het Filmfestival van Gent, samen met het VRO en Dirk Brossé ons in de toekomst nog vaker met dit soort mooie avonden. Als dat zo is, dan staat dat alvast in mijn agenda genoteerd.

Joris Hermy
www.jorishermy.be

 



Meer